Το νεοελληνικό θέατρο έχει συμβάλει σημαντικά στην αποτύπωση κοινωνικο-πολιτικών γεγονότων του 20ού κυρίως αιώνα. Ένα από αυτά είναι οι κοινωνικές εξεγέρσεις, είτε πρόκειται για την καταπίεση των λαών και την αντίστασή τους στο πλαίσιο εθνικών επαναστάσεων, είτε για αμιγώς κοινωνικές συγκρούσεις, όπως είναι οι περιπτώσεις των εργατικών εξεγέρσεων, των απεργιών, των αγώνων των κολίγων ενάντια στους τσιφλικάδες.Με δεδομένη την έλλειψη καταγραφής και μελέτης των θεατρικών έργων του νεοελληνικού θεάτρου που πραγματεύονται κοινωνικές εξεγέρσεις, η παρούσα διατριβή εστιάζει στην έρευνα και την ανάλυση της αποτύπωσης αυτού του κοινωνικού φαινομένου στο θέατρο, καθώς και στην συσχέτισή του με τυχόν πραγματικά γεγονότα, με την κοινωνική πραγματικότητα της εποχής συγγραφής του κάθε έργου και με τα ιδιαίτερα ιδεολογικο-πολιτικά χαρακτηριστικά των συγγραφέων. Σε μία προσπάθεια οριοθέτησης της μελέτης η εργασία χωρίστηκε σε δύο βασικά μέρη και συνολικά σε τέσσερα κεφάλαια με άξονα το είδος της κοινωνικής εξέγερσης που αποτυπώνεται στα έργα. Στην αρχή της μελέτης κάθε θεατρικού παρουσιάζονται κάποια βιογραφικά στοιχεία του συγγραφέα, ενώ την ανάλυση του κειμένου ακολουθεί ενδεικτική παραστασιογραφία, με σκοπό μόνο την κατάδειξη της πρόσληψης του έργου. Στο τέλος κάθε κεφαλαίου παρατίθενται συμπεράσματα, ενώ στο τέλος της εργασίας παρουσιάζονται τα γενικότερα συμπεράσματα που προέκυψαν από την συνολική μελέτη του υλικού.Από την έρευνα που διενεργήθηκε διαπιστώθηκε πως πολλοί συγγραφείς επηρεασμένοι από τις κοινωνικοπολιτικές συνθήκες της εποχής τους, αλλά και την δική τους ιδεολογία, αποτύπωσαν τις κοινωνικές εξεγέρσεις στα έργα τους, άλλοτε με κυριολεκτικό και άλλοτε με μεταφορικό τρόπο, στοχεύοντας, κυρίως, στην ενεργοποίηση του κοινού για διεκδίκηση και αγώνα.