Zaprezentowano badania szlifowania martenzytycznej stali 17-4PH w różnych warunkach obróbki. Próby wykonano na szlifierce kłowej do wałków, z zastosowaniem ściernic ceramicznych. Przeprowadzono analizę wpływu warunków obrób-ki na chropowatość szlifowanych przedmiotów oraz na zmiany składowych sił szlifowania. SŁOWA KLUCZOWE: szlifowanie wałków, 17-4PH, 1.4542In the paper grinding process has been studied on the machining martensitic steel 17-4PH for different grinding kinematic parameters in plunge cylindrical grinding. Grinding tests were carried out on cylindrical grinding machine with the use of vitrified grinding wheels. An analysis of influence of grinding conditions on surface roughness and changes of grinding force components is presented. KEYWORDS: cylindrical grinding, 17-4PH, 1.4542Nieustanne zapotrzebowanie na produkcję urządzeń, którym stawia się coraz wyższe wymagania, wymusza stosowanie materiałów charakteryzujących się określony-mi właściwościami -np. stali odpornych na korozję, utwardzanych wydzieleniowo, którym nadaje się stosunkowo wysoką wytrzymałość przez odpowiednią obróbkę cieplną, polegającą na kombinacji przemiany martenzytycznej i utwardzania wydzieleniowego miękkiego, niskowę-glowego martenzytu. Przykładem takiej stali jest 17-4PH (1.4542) -materiał charakteryzujący się dobrą odpornością na korozję przy wysokiej wytrzymałości mechanicznej w podwyższonej temperaturze (nawet do 316 °C).Stal 17-4PH znajduje zastosowanie w urządzeniach silnie obciążonych mechanicznie, pracujących w podwyż-szonej temperaturze i trudnych warunkach chemicznych -m.in. w przemyśle lotniczym, kosmicznym i energetycznym [1,2]. Dodatkowo stal 1.4542 charakteryzuje się niską przewodnością cieplną wynoszącą 16 Wm −1 • K −1 , co w przypadku takich procesów obróbkowych, jak szlifowanie (zwłaszcza powierzchni obrotowych ścienicami ceramicznymi), może nastręczać trudności w osiągnięciu wymaganego stanu powierzchni obrabianych i powodować obniżenie trwałości ściernicy [3]. W artykule przedstawiono wyniki badań wpływu zmiennych parametrów obróbki na efekty szlifowania przedmiotów (tj. na chropowatość powierzchni) oraz na składowe siły szlifowania.
Warunki badańDo badań wytypowano dwie konwencjonalne ścieni-ce ceramiczne firmy Norton, a mianowicie 39C54MVS z ziarnem z zielonego węglika krzemu oraz SGB60KVX Badania doświadczalne przeprowadzono na autorskim stanowisku badawczym, zbudowanym przez zespół pracowników Instytutu Obrabiarek i Technologii Budowy Maszyn Politechniki Łódzkiej, wyposażonym w układ pomiaru składowych sił szlifowania [6].Pomiary parametrów chropowatości wykonano przyrządem do pomiaru chropowatości Surftest SJ-200 firmy Mitutoyo.
Wyniki badańNa rys. 1 przedstawiono zmiany parametru chropowatości Ra powierzchni dla ściernic 39C i SGB w funkcji prędkości obwodowej ściernicy v s, dla prędkości obwodowej przedmiotu v w równej 100, 200 i 300 mm/s i różnej właściwej wydajności szlifowania.Najniższą chropowatość powierzchni uzyskano dla ściernicy 39C przy Q' w = 0,3 mm 3 /(mm·s), v s = 45 m/s oraz v w = 200 mm/s...