Artykuł prezentuje sposób powstawania wiórów dla wybranych stopów metali nieżelaznych z zastosowaniem specjalnego stanowiska do skrawania ortogonalnego. W pracy przeprowadzono pomiary wizyjne strefy skrawania z wykorzystaniem kamery do obserwacji zjawisk szybkozmiennych, w celu analizy etapów procesu kształtowania się wióra. Dokonano identyfikacji kształtu powstałych wiórów przy skrawaniu ortogonalnym i zmiennej grubości warstwy skrawanej z użyciem cieczy smarujących oraz w warunkach skrawania bez smarowania. Wyniki badań mogą służyć do weryfikacji i walidacji modeli numerycznych skrawania ortogonalnego stopów metali nieżelaznych.Słowa kluczowe: skrawanie ortogonalne, ciecz obróbkowa, kształtowanie wiórów, warstwa skrawana, stopy metali nieżelaznych
WprowadzeniePrzeprowadzono wiele prac badawczych w celu określenia wpływu warunków skrawania na proces formowania wiórów [1,[3][4][5][6][7][8][9][10]. Jednym z częściej badanych zjawisk jest proces segmentacji wióra w paśmie ścinania adiabatycznego, co umożliwia diagnozowanie wpływu kształtu powstałego wióra na siłę skrawania, wahania długości powierzchni ścinania i chropowatość powierzchni obrobionej. Proces formowania wiórów był szeroko badany przez wiele ośrodków naukowych. Komanduri i Brown [6] dokonali klasyfikacji wiórów na cztery typy, zgodnie z ich morfologią, na faliste, segmentowane, łamane oraz ścinane katastrofalnie (odrywane), definiując każdy z typów wióra.Typ wióra zależy od warunków skrawania, geometrii narzędzia skrawają-cego oraz właściwości przedmiotu obrabianego, a szczególnie jego twardości. Dokładna klasyfikacja wiórów została zaprezentowana w pracy Grzesika [2], 1 Autor do korespondencji/corresponding author: Stanisław Bławucki, Politechnika Lubelska,