Giriş: Kırsal alanlar sahip oldukları kültürel, sosyal ve ekonomik özellikleri ile kendine has yapısı olan sahalardır. Toplumsal yapının birçok gelenek göreneğinin, inançlarının, somut ve soyut kültürel değerlerinin ana noktasında yer alan kırsal alanlar, bu açıdan bakıldığında bir toplumun temel yapı taşlarındandır. Kentsel alanlara göre birçok farklılıkları olmasına rağmen kent yerleşmeleri ile birbirini tamamlayan durumda bu alanlar son yıllarda soylulaştırma sorunu ile yüz yüzedir. Kentli nüfusun çeşitli gerekçelerle kırsal alana yerleşerek sahip oldukları kentli yaşam biçimini kırsal alanlara getirmek suretiyle kırsalın kendine has yapısını bozması olarak tanımlanan kırsal soylulaştırma kavramı üzerinde önemle durulması gereken bir konudur. Son yıllarda Türkiye’deki kentlerden kırsal alana doğru kalıcı ya da geçici bir yerleşme söz konusudur. Özellikle kent merkezlerine yakın olan kırsal mahallelerde görünen bu durum, kırsal alanların yapısını bozucu noktaya doğru gelmektedir. Bu çalışma İzmir – Manisa illeri arasında geniş bir kütle konumda bulunan ve sahip olduğu fiziki ve beşeri coğrafya unsurları ile önemli bir coğrafi değer olan Yunt Dağı’ndaki kırsal soylulaştırma sürecini belirlemeyi amaçlamıştır. Çalışma kapsamında Yunt Dağı üzerindeki 11 mahalle örneğinde kırsal peyzajdaki değişim ortaya konularak soylulaştırma olgusu incelenmiştir.
Materyal ve Yöntem: Temel araştırma yöntemi olarak saha çalışmasının kullanıldığı çalışmada 2019 – 2024 yılları arasındaki çeşitli dönemlerde arazi incelemesi yapılmıştır. Elde edilen verilerin ArcGis 10.8.1 programı ile haritaya aktarıldığı çalışmada zengin bir fotoğraf arşivi ile çalışma görselleştirilmiştir.
Bulgular: Çalışma sonrasında örneklem olarak ele alınan mahallelerde arsa ve konut fiyatlarının kent merkezi ile yarışacak derecede yükseldiği, yeni yapılan konutların kırsal alanın yapısına uygun olmayan eklentilerle inşa edildiği ve arazi kullanım konusunda gözle görünür sıkıntıların yaşandığı belirlenmiştir.
Sonuç: Bu durumun ise sahada top yekûn bir şekilde olmasa bile özellikle bazı mahallelerde (Bağyurdu, Gülbahçe, Üçpınar) soylulaştırma sürecinin hızlı bir şekilde ilerlettiği sonucuna varılmıştır.