The rite of preservation and burial of the bodies of the dead from the Kazakh people: based on ethnographic data

Abstract

Мақалада авторлар этнографиялық материалдар негізінде, археологиялық материалдармен сабақтастыра отырып көшпелілер қоғамында, оның ішінде қазақ халқында кездесетін «аманатқа қою» сияқты мәйітті уақытша сақтаудың жолдарын, себептерін, бұл ғұрыптың көшпелілер дүниетанымымен байланысын ашуға талаптанған және мәйітті жөнелту ғұрпына кеңінен тоқталды. Сонымен қатар, ерте көшпелілердің патшаларды ірі пантеондарға жерлеуі, қазақ халқының хандарын, би-шешендерін, батырларын Түркістандағы Қожа Ахмет Ясауи кесенесіне жерлеуінің, беделді тұлғаларды соңғы сапарына елге сауын айтып, жиналып салтанатпен шығарып салудың мәнін сабақтастыра ашып көрсеткен. Қазақ халқында кездесетін кейбір жағдайларда өлген адамның мәйіті болмаған кезде кенотафты жерлеу түрлеріне де тоқталған. Түйін сөздер: дәстүр сабақтастығы, сақ пантеондары, қасиетті жерлер, мәйітті жерлеу, өлікті жөнелту, аманатқа қою, сөреге қою, сауын айту.