The Socioeconomic Factors Affecting Mental Health of University Students: The Case of Mersin University

Abstract

Bu çalışmanın amacı üniversite öğrencilerinin ruhsal sağlığını etkileyen sosyal belirleyicileri tespit etmektedir. Bu sosyal belirleyiciler kendi içinde öğrencinin eğitim süreci ile ilgili faktörler ve öğrencinin ailesinin sosyoekonomik statüsü gibi iki kategoride incelenmiştir. Bu amaca yönelik olarak dünyada çeşitli ülkelerde akıl sağlığı ve/ya depresyon düzeyini ölçmek için kullanılan ve kişilerin kendi kendini değerlendirmesine dayalı olan Genel Sağlık Anketi-12 (GSA-12) kullanılmıştır. Araştırma Mersin Üniversitesi Çiftlikköy Kampüsünde 995 lisans öğrencisiyle yürütülmüştür. Anket, merkezi yemekhane ve çarşı bölgesinde öğle arası zamanında öğrencilerin bir araya geldiği yerde ve zamanda yürütülmüştür. Böylece daha kısa sürede daha çok öğrenciye ulaşma amacı güdülmüştür. Anket verileri SPSS paket programı 20.0 sürümü kullanılarak değerlendirilmiştir. Öğrenci skorları normal dağılım göstermediği için veriler parametrik olmayan yöntemler kullanılarak değerlendirilmiştir. Yapılan parametrik olmayan testler sonucunda birinci yönteme göre hesaplanmış GSA-12 skorları dikkate alındığında cinsiyete, yaşa, kalınan yere, aile tipine, daimi ikamet adresine, hane reisinin (babanın) yaşadığı yere, hane reisi kırda yaşıyorsa mesleğine, babanın eğitim seviyesine ve öğrencinin aylık harcamasına göre üniversite öğrencileri arasında anlamlı farklar bulunmamıştır. Buna karşın, öğrencinin okuduğu bölümü kaçıncı sırada tercih ettiğinin, toplam öğrencilik süresinin ve yıl kaybı yaşayıp yaşamadığının, okuduğu bölümü isteyerek mi yoksa istemeyerek mi tercih ettiğinin, öğrencinin babasının (hane reisinin) kentte yaşaması durumunda yaptığı işin, öğrencinin annesinin eğitim düzeyinin, öğrencinin ailesinin aylık ortalama gelir düzeyinin, öğrencinin ailesinin geçim düzeyinin ve öğrencinin kendi geçim düzeyinin, öğrencinin GSA-12 skorlarını ve depresyon riskini belirlemede anlamlı düzeyde ayrıştırıcı olduğu görülmüştür. Buna göre öğrencilerin ailelerinin sosyoekonomik statüsünden (eğitim + gelir + meslek) daha çok ailenin gelir düzeyinin öğrencilerin depresyon düzeyini belirleyen temel ekten olduğu görülmüştür. Üniversite öğrencilerinin genel ruh sağlığı düzeylerinin yaygın tarama araçları ile tespit edilmesi ve zamanında müdahale edilmesi, üniversite yıllarından sonra daha büyük ve daha maliyetli sorunların ortaya çıkmasının önlenmesi açısından büyük önem taşımaktadır.