ÖzetOral kavite mukozasında gelişen erozif ve ülseratif lezyonlar, hastaların günlük yaşamını ve yaşam kalitesini doğrudan etkileyen ve klinik pratikte sıkça karşılaşılan yakınma nedenleridir. Bu lezyonlar, bazen mortalitesi olan önemli bir deri hastalığının öncü bulgusu veya multisistemik bir hastalığın önemli bir belirtisi ya da bir malignitenin işaret bulgusu olarak karşımıza çıkabilir. Dolayısıyla erozyon ya da ülserler oral kavitenin dikkatli ve ayrıntılı klinik yaklaşım gerektiren önemli lezyonlarıdır. Bu makalede, oral kavite mukozasında erozyon veya ülsere yol açabilen çok sayıda hastalık içerisinden, günlük pratikte en sık karşılaştıklarımıza tanısal yaklaşımlar, algoritma şemaları yardımıyla aktarılmaya çalışılmıştır.
Sum maryThe erosions and ulcers located on mucous membranes of oral cavity are complaints encountered frequently in our clinical practice which directly affect the life quality of patients. These lesions may be first signs of a disease with high mortality risk or presenting sign of a multisystemic disease or a cancer. Consequently, the erosions or ulcers of oral cavity are important lesions which need careful and detailed clinical evaluations. In this article, it was focused on algorithmic differential diagnosis of the diseases causing oral ulcers.
Gi riflOral kavite mukozasında gelişen erozif (genellikle veziküler ve büllöz lezyonlara ikincil olarak) ve ülseratif lezyonlar, konuşma sırasında, yeme, çiğneme, (hatta bazen sıvı gıdaların alımında bile) ağrıya (odinofaji) yol açarak hastanın günlük yaşamını ve yaşam kalitesini doğrudan etkileyen ve klinik pratikte sıkça karşılaşılan yakınma nedenleridir. Bu lezyonlar, bazen pemfigus vulgaris gibi mortalitesi olan önemli bir deri hastalığının öncü bulgusu veya Behçet hastalığı gibi multisistemik bir hastalığın olmazsa olmaz belirtisi ya da bir malignitenin işaret bulgusu olarak karşımıza çıkabilir. Dolayısıyla erozyon ya da ülserler, oral kavitenin dikkatli ve ayrıntılı klinik yaklaşım gerektiren önemli lezyonlarıdır 1 .Oral muköz membranlar oral kaviteye özelleşmiş frajil membranlar olup, erozyon (epitelde yüzeysel kayıp) ve ülser (epitelde lamina propriyaya kadar tüm katlar boyunca kayıp) gelişimi açısından duyarlı yapılardır 2,3 . Oral kavitede gelişen erozyon ve ülseri klinik olarak ayırt etmek çoğu zaman zordur ve genellikle pratikte birbirlerinin yerine sıkça kullanılırlar. Bu lezyonların etyolojisinde küçük travmalardan, malignitelere ve sistemik hastalıklara kadar uzanan geniş bir yelpaze içerisinde çok sayıda hastalıktan söz edilebilir. Genel olarak oral ülserler ağrılı olup tek ya da çok sayıda, simetrik veya düzensiz şekilli ülserlerdir. Genellikle parlak eritemli bir halo ile çevrili olan ülserin tabanı frajil, sarımsı-beyaz renkte bir eksüdasyonla kaplıdır. Akut bir ülser oluştuğu andan itibaren oral kavite mikroflorası ve tükrüğün sürekli olarak irritasyonuna maruz kalır ve akut inflamatuar www.turk derm.org.tr