Tıbbi Sülük Terapisi (Hirudoterapi)

Abstract

Sülükler halkalı omurgasızlar sınıfındadır, kan ile beslenirler ve antik dönemden beri çeşitli hastalıkları tedavi etmek için flebotomide kullanılırlar. Hirudoterapi, tedavi için tıbbi sülüklerin uygulanmasıdır. Sülük tedavisinin terapötik kullanımı köklü bir yöntemdir ve eski Mısır'a, medeniyetin başlangıcına dayanır. 20. yüzyılın sonunda yeni terapi kavramları sülük tedavisinin yerini almıştır. Mikrovasküler cerrahi tekniklerle birlikte son yıllarda tıbbi sülüklerin kullanımında bir "yeniden doğuş" olmuştur. Hirudo medicinalis, sülükler arasında en geniş terapotik kullanıma sahiptir ancak dünya çapında birçok farklı tür test edilmiş ve incelenmiştir. Sülük tedavisi genellikle ağrısız olan bir ilk ısırığı, ardından 5 ila 15 ml kan emmeyi içerir. Başlıca terapötik faydaları sadece ısırma sırasında emilen kandan değil, aynı zamanda çeşitli biyoaktif maddelerden de kaynaklanmaktadır. Sülük tükürüğü; eglin, bdellin, hirudin, hyaluronidaz, calin, destabilas, apiraz, dekorin, hirustatin, triptaz inhibitörleri ve histamin benzeri maddeler, kompleman inhibitörleri, karboksipeptidaz A-inhibitörleri ve asetilkolin gibi çeşitli biyoaktif bileşikler içerir. Bu bileşikler; koagülasyonun inhibisyonundan, analjezik etkiden, kas gevşetici etkiden ve bağışıklık sistemi üzerindeki düzenlemeden sorumludur. Hirudoterapi; kardiyoloji, ortopedi, jinekoloji, oftalmoloji, plastik ve rekonstrüktif cerrahi gibi alanlarda geniş bir terapötik uygulama yelpazesine sahiptir. Bu derleme sülükler hakkında; tarihçesi, genel özellikleri, etki mekanizmaları ve tıbbi bir cihaz olarak uygulanmasını içeren genel bir bakış sunar.

A Case Report of a Patient Who Had Intravaginal Leech Application

“…It is believed that leeches can cause trauma to the vaginal mucosa, which can lead to bleeding. Due to the anticoagulant component of leech saliva, a leech bite may cause prolonged bleeding that cannot be stopped with compression (8,9,10). The risk of mortality increases in patients with a history of anticoagulant, antiplatelet, and non-steroidal anti-inflammatory drug (NSAID) use.…”

“…However, normal prothrombin and activated partial thromboplastin times may not exclude severe coagulation disorders. Hirudin and other bioactive substances secreted by leeches can impair coagulation without affecting the results of coagulation tests (1,9). The management of vaginal bleeding after intravaginal leech administration depends on the severity of the bleeding.…”

A Rare Cause of Epistaxis: Nasopharyngeal Leech Infestation

“…After attaching to mucosal membrane, they secrete saliva containing anticoagulant, hirudin, and histamine-like substances, which can cause continuing mucosal bleeding ( 6 ). The clinical signs of bleeding can be epistaxis, hemoptysis, or even anemia ( 7 ).…”

“…Leech muscle structure is composed of muscle fibers which are arranged from outside to inside; consisting circular, diagonal and longitudinal fibers. In addition, there are dorso-ventral located muscle fibers ( 7 ). In previous studies, acetylcholine was shown in the leech nervous system, and it has been isolated after stimulation of the nerves leading to the dorsal muscles of the leech.…”

Türkiye’de Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Uygulamalarının Mevcut Standartları ve İyileştirme Önerileri

“…Latincede "Hirudotherapy" olarak bilenen kavram, hastalıkların tıbbi sülükler ile tedavisinin yapılması olarak tanımlanmaktadır (41). Bu uygulamanın yaklaşık 2500 yıl öncesinde Antik Mısır'da kan almak için kullanıldığını bilinmektedir.…”