WprowadzenieKleszczowe zapalenie mózgu (<i>tick-borne encephalitis</i> – TBE) jest chorobą wywoływaną przez wirusa kleszczowego zapalenia mózgu, który jest przenoszony przez ukąszenia kleszczy. Rozpowszechnienie TBE ocenia się na 10,000–15,000 przypadków rocznie i jest porównywalne dla krajów europejskich i azjatyckich. Około 10–20% wszystkich zainfekowanych osób jest w wieku dziecięcym. Znaczna większość, bo aż 70–98% z nich, przechodzi tę chorobę bezobjawowo lub jest niezdiagnozowana. Do głównych objawów klinicznych zalicza się zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych (obecne w 69% przypadków) i mózgu (30%) oraz rdzenia kręgowego (1%). U około 2,1% pacjentów rozwijają się długotrwałe następstwa neurologiczne.MetodykaArtykuły do pracy zostały wybrane z trzech ogólnodostępnych baz danych. Wykorzystano
w tym celu następujące hasła: „infection/epidemiology” + „tick bites/tick-borne encephalitis” + „clinical manifestation/pathogenesis/treatment” oraz „aseptic/viral/bacterial” + „encephalitis/meningitis”. Ostatecznie wybrano 71 prac naukowych i 8 witryn internetowych opublikowanych w latach 1995–2023.Stan wiedzyTBE, ze względu na wektor kleszczowy, może być różnicowane z takimi jednostkami chorobowymi jak: babeszjoza, borelioza, południowa wysypka związana z kleszczami (<i>southern tick-associated rash illness</i> – STARI), chlamydioza, erlichioza, gorączka kleszczowa Kolorado (<i>Colorado tick fever</i> – CTF), wirus Heartland (HRTV), wirus Powassan (POWV), anaplazmoza granulocytarna, dur powrotny (<i>tick-borne relapsing fever</i> – TBRF), toksoplazmoza, tularemia, riketsjozy; lub z jednostkami o podobnej symptomatologii, takimi jak: udar mózgu, bruceloza, mononukleoza zakaźna (<i>infectious mononucleosis</i> – IM), żółta febra (<i>yellow fever</i> – YF), japońskie zapalenie mózgu (<i>Japanese encephalitis</i> – JE), inne wirusowe zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, mózgu, rdzenia kręgowego oraz aseptyczne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych.WnioskiDiagnostyka różnicowa TBE jest obszerna i powinna obejmować szeroki zakres zakażeń ośrodkowego układu nerwowego wywołanych zarówno przez inne czynniki zakaźne, jak i choroby niezakaźne.