W artykule scharakteryzowano rolę i rodzaje płynów chło-dząco-smarujących (PCS) stosowanych w procesach szlifowania. Opisano konwencjonalne metody doprowadzania PCS do strefy szlifowania, takie jak metoda zalewowa, strumieniowo-ciśnieniowe doprowadzenie PCS, dysze trzewikowe oraz sposoby odśrodkowego podawania chło-dziwa. Na tle tej charakterystyki przedstawiono metody umożliwiające zminimalizowanie wydatku PCS oraz chło-dzenie strefy obróbki z użyciem dysz podających schłodzo-ne sprężone powietrze. W podsumowaniu wskazano trendy rozwojowe wynikające z przedstawionej analizy.SŁOWA KLUCZOWE: płyn chłodząco-smarujący, chło-dzenie strefy szlifowania, smarowanie strefy szlifowaniaThe article describes the role and types of grinding fluid (GF) used in the grinding processes. Described the conventional method of supplying GF into the grinding zone, such as flood method, pressure nozzles, shoe nozzles, and methods of centrifugal coolant provision. On the basis of these characteristics were presented methods to minimize the expenditure of GF as well as cooling the machining zone using cold air guns. In summary the trends of development arising from presented analysis were indicated.
KEYWORDS: grinding fluid, cooling of the grinding zone, lubrication of the grinding zoneProces szlifowania wiąże się ze znaczącym wzrostem temperatury w strefie obróbki. Rozkład ciepła, który powstaje w obszarach odkształcanych ma charakter nierównomier-ny, co wpływa na zwiększenie naprężeń cieplnych zarówno w ściernicy jak i w przedmiocie obrabianym (PO). Większa część energii wykorzystanej do procesu szlifowania przekształcona zostaje w ciepło w miejscu styku narzędzia z przedmiotem obrabianym [1]. Ponieważ przestrzeń między-ziarnowa jest stosunkowo mała a utrzymanie zdolności skrawnej na wysokim poziomie wymaga, aby była ona wolna i sprawnie wspomagała transport produktów szlifowania ze strefy obróbki, w większości procesów szlifowania stosuje się płyn chłodząco-smarujący (PCS). Głównymi jednak powodami stosowania PCS są: smarowanie strefy kontaktu ściernicy z materiałem obrabianym, mające na celu zmniejszenie tarcia ostrzy o niezidentyfikowanej geometrii i często ujemnym kącie natarcia, oraz chłodzenie tej strefy [2]. Do podstawowych zadań płynów chłodząco-smarujących w procesie szlifowania należy zaliczyć [3]: -tworzenie stabilnej warstewki smaru, która zmniejsza tarcie między ziarnem ściernym i PO oraz między spoiwem i PO, -chłodzenie powierzchni PO i czynnej powierzchni ścier-nicy (CPS), poprzez przejmowanie i odprowadzanie ciepła, -zwilżanie i czyszczenie ściernicy, -wypłukiwanie wiórów ze strefy szlifowania, -zabezpieczenie antykorozyjne obrabiarki i materiału obrabianego, -przeciwdziałanie rozwojowi bakterii, spienianiu się itp.Niezwykle istotny dla poprawnego przebiegu procesu szlifowania jest dobór odpowiedniego PCS ze względu na znaczne zróżnicowanie w ich właściwościach biologicznych, fizycznych i chemicznych [3][4][5].Płyny chłodząco-smarujące stosowane w procesach szlifowania * Mgr inż. Seweryn Kieraś (seweryn.kieras@gmail.co...