Özet: Türkiye'de bir yılda ortaya çıkan 539.000 ton elektronik atığın %3,1'ini Baskılı Devre Kartları (BDK) oluşturmaktadır. BDK yapımında, rezervleri sınırlı olan ve elde edilmeleri için büyük yatırımlar gerektiren değerli metaller kullanılmaktadır. Bu çalışmada, BDK'ların içinde yaklaşık %0,01 oranında bulunan paladyumun (Pd) biyosorbentle adsorpsiyonu hedeflenmiştir. Biyosorbent olarak, ülkemizde büyük miktarda açığa çıkan ve sadece hayvan yemi olarak kullanılan bir organik atık türü olan portakal kabukları kullanılmıştır. Çalışmada; öncelikle model çözeltilerde, farklı yöntemlerle modifiye edilmiş/edilmemiş portakal kabuklarıyla farklı koşullarda (pH, biyosorbent miktarı, sıcaklık,) adsorpsiyon çalışmaları gerçekleştirilmiş ve en uygun adsorpsiyon koşulları belirlenmiştir. Paladyum adsorpsiyonunun, izoterm çalışmalarında BET izotermine (R 2 =0,9798), kinetik çalışmalarda ise, yalancı ikinci derece modele uygun olduğu belirlenmiştir (R 2 : 0,9995). Diğer yandan, atık BDK'lar piroliz edilmiş ve katı ürün elde edilmiştir. Son aşamada ise, katı ürün liç edilmiş ve bu liç çözeltisinde en uygun koşullarda adsorpsiyon gerçekleştirilmiştir. Çalışma sonucunda %75 oranında Pd tutulmuştur.
Palladium Adsorption from Printed Circuit Boards with Waste Orange PeelsKeywords Biosorption, Orange peel, Palladium, Printed circuit board, Waste electronic equipment Abstract: In Turkey, 539,000 tonnes of waste electronics are generated each year and 3.1% of them are printed circuit boards (PCBs). PCB production needs to use of some precious metals which have limited reserves and requires sizeable investment to obtain. In this study, it was aimed to adsorption of palladium which is 0.01% in PCBs. Orange peels, which is an organic waste that occurs in high quantity and can only be used animal feed, were used as the biosorbent. In the study, adsorption tests on the model solutions at different conditions (pH, amount of biosorbent, temperature) were carried out by modified with different methods/unmodified orange peels and best adsorption conditions were determined. Palladium adsorption were found appropriate to BET isotherm (R 2 =0.9798) and pseudo second order model (R 2 : 0.9995) for isotherm and kinetic studies, respectively. Simultaneously, waste PCB was pyrolyzed and a solid product was obtained. At the last stage, biosorption studies on leach solution of solid product obtained from PCB pyrolysis were carried out by using the best biosorbent which were defined by the adsorption results of the model solutions. In a result, palladium from PCB was adsorbed with 75% efficiency.