A -koncepcja i projekt badania, B -gromadzenie i/lub zestawianie danych, C -analiza i interpretacja danych, D -napisanie artykułu, E -krytyczne zrecenzowanie artykułu, F -zatwierdzenie ostatecznej wersji artykułu
StreszczenieWprowadzenie. Dostępne obecnie materiały kompozytowe znajdują szerokie zastosowanie w wielu dziedzinach stomatologii. Rozwój inżynierii polimerów umożliwia modyfikację składu kompozytów dentystycznych dodatkami o działaniu remineralizacyjnym względem szkliwa i zębiny, takimi jak amorficzny fosforan wapnia (ACP). Powstaje jednak pytanie, czy taka ingerencja w skład materiału kompozytowego będzie miała wpływ na jego właś-ciwości chemiczne i fizyczne. Cel pracy. Ocena wytrzymałości mechanicznej eksperymentalnego materiału kompozytowego modyfikowanego ACP. Materiał i metody. Do badań wykorzystano eksperymentalny materiał kompozytowy o półpłynnej konsystencji na bazie żywic dimetakrylanowych Bis-GMA i TEGDMA (60:40) zawierający 25% wag. krzemionki ARSIL oraz dodatek amorficznego fosforanu wapnia (ACP) w postaci proszku. Wyodrębniono 3 grupy badane (n = 13) w zależności od dodanej ilości ACP do materiału kompozytowego. Grupę kontrolną stanowiły próbki wykonane z kompozytu bez dodatku ACP. Próbki do badań wykonano w formie walców o wysokości 3 mm i średnicy 5 mm, wypełniając silikonową formę uzyskaną pastą kompozytową dwoma warstwami. Warstwy materiału polimeryzowano świa-tłem lampy polimeryzacyjnej Megalux ® (Mega Physik Dental). Do oceny wytrzymałości próbek wykorzystano test średnicowej wytrzymałości na rozciąganie (DTS) przeprowadzony w uniwersalnym urządzeniu testującym Zwick-Roell Z020 (Zwick-Roell) przy prędkości przesuwu belki poprzecznej 2 mm/min. W każdej grupie zbadano 10 próbek. Twardość próbek określano metodą Vickersa w mikrotwardościomierzu ZHVµ (Zwick-Roell). Pomiary przeprowadzono przy obciążeniu 1 kg (HV1), a czas penetracji wgłębnika wynosił 10 s. Dla 3 próbek z każdej grupy przeprowadzono 5-krotny pomiar twardości. Wyniki. Największe wartości w badaniu DTS uzyskano dla kompozytu o 15,25% wag. zawartości ACP (15,25% wag.), a najmniejsze dla kompozytu o 10,72% wag. zawartośći ACP, przy czym wartości te były niższe niż dla grupy kontrolnej. Różnice te nie były jednak istotne statystycznie. Największą twardość wykazały próbki o największej zawartości ACP, a najmniejszą próbki kompozytu bez dodatku ACP. Wnioski. Dodatek ACP do materiału kompozytowego zwiększa istotnie twardość materiału kompozytowego, ale nie wpływa na jego wytrzymałość (Dent. W tkankach twardych kości i zębów fosforan wapnia występuje przeważnie w formie hydroksyapatytu (HAp) [1], którego głównym bezpośred-nim i/lub pośrednim prekursorem jest amorficzny fosforan wapnia (ACP) [3]. ACP od dawna jest obiektem badań wielu naukowców. Mahamid et al. [4] dowiedli, że ACP jest główną mineralną fazą w nowo formującej się kości ryby danio prę-gowanego (zebrafish). Inne obserwacje in vitro i in vivo dotyczące procesów mineralizacji kości wśród bezkręgowców dowodzą, że ACP jest fazą prekursorową dojrzałych minerałów krystaliczn...