Tufan Betimlemesi ve Sanattaki Yansımalarından Örnekler

Abstract

Mitoloji bilinmeyen bir zamanda ve yerde yaşanan, olağanüstü varlıklar ve olayların anlatımıdır. Manevi dünyayı ve dış dünya ile ilişkileri de yansıtmaktadır. İnsanın varoluşundan bugüne kadar bazı büyük olaylar meydana gelmiştir. Heraklitus, Platon ve Aristoteles, geçmişte insanlığın uğradığı en büyük olayları su ve ateş felaketleri olarak ifade etmişlerdir. Su bazen yaradılışın ilk aşaması, bazen insanların cezalandırılması olarak kabul edilir. Aristo'ya göre sanatçı, gerçekten olanı değil, olabilir olanı, yani, rastlantı ve mümkün olabileni anlatandır demiştir. Olan ve olabilir olan en büyük olaylardan su ile ilgili olan tufan efsanesi, mitolojinin, dinin ve sanatın olağanüstü özellikler taşıyan konusu olmuştur. Tufan'ın meydana gelmesi neden ve sonuçları irdelendiğinde, olağan ve sosyal nitelikler içermektedir. Tufan mitleri, bölgelere özgü anlatımlar içerse de genellikle bölgesel olmaktan çok bütün dünyayı etkileyen bir olay olarak anlatılmıştır. Tufan facialara neden olurken, düzene ve inanca meydan okumaktadır. Kültürel ve dinsel bir nitelik taşıyan Tufan'ın birçok psikolojik, sosyolojik, dini, tarihi ve sanatsal yansımalarının olması da kaçınılmazdır. Bu olayları ele alan sanat dalları, farklı anlatım araçlarını kullanarak dinsel, ahlaki ve politik mesajıyla toplumu ve evrenin minimal temsilini yansılayan bir araca dönüşmüştür. İnsanın inanışa, doğaüstüne, ruhani olana, hayal gücüne bağlılığı hep olacaktır. Toplumsal devamlılığı sağlayan mitoloji, felsefenin ön temsili gibi görünse de kendisini ifade ettiği en güçlü alan sanattır. Edebiyat ve sanat dünyasında tufan daha çok kavram olarak kullanılmıştır. Çok sayıda çağdaş roman ve filme konu olmuştur. İnsanın doğaya karşı üstün olduğu düşüncesi ve üstün davranışını ele almaktadır. Tufan mitolojisi sanatta, çok sık bir şekilde kullanmıştır, sanatçılar bu kaynaktan beslenmişlerdir. Bu çalışmada, sanata kaynaklık eden ve sanattın farklı dallarında konu alınan tufan efsanesi farklı kültürlerde görülmesi ve sanata dönemi bakımından önem arz eden örneklerle anlatılmaya çalışılmıştır.