Türkçe Ders Ki̇taplarinda Görsel Unsur Olarak Efemera Ve Broşür Kullanimi

Abstract

Türkçe ders kitapları, öğrencilere temel dil becerilerinin kazandırılması sürecinde uyaran ve etkinlik zemini sunan en temel araçtır. Tematik yaklaşımla oluşturulan Türkçe ders kitaplarında yer alan metinler şiir, hikâye edici ve bilgilendirici metin türlerinden oluşmaktadır. 2018 yılında yayımlanan Türkçe Dersi Öğretim Programı’nda bilgilendirici metin türlerine ilk kez efemera ve broşür alt tür olarak eklenmiştir. Efemera ve broşürler görselliğin ön planda olduğu materyallerdir. Türkçe Dersi Öğretim Programı ile öğrencilere kazandırılması istenen kazanımlardan birisi de görsel okumadır. Görsel okuma becerisi öğrencilere öğrenme süreçlerinde analiz etme, tahminde bulunma ve yorumlama gibi zihinsel becerilerin kazandırılması açısından birtakım avantajlar sağlamaktadır. Bu bakımdan öğrencilerin görsel okuma kazanımını elde etmelerinde efemera ve broşürlerin önemli işlevleri olduğu düşünülmektedir. Bu çalışmada MEB yayını olan ortaokul 1. Sınıf Türkçe Ders Kitabı’nda yer verilen efemera ve broşürlerin kullanımı, tercih edilen örnekleri ve ana dil eğitiminde amaçlanan kazanımlara ulaştırmada sağladığı avantajları ortaya çıkarmak amaçlanmaktadır. Araştırmada nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Veriler doküman analizi kullanılarak toplanmıştır. Elde edilen verilerin analizinde betimsel analizden faydalanılmıştır. Araştırmanın sonucunda incelenen ders kitabında çok sayıda ve farklı türde efemera ve broşüre yer verildiğine ulaşılmıştır. Efemera ve broşürlerin ana dil eğitiminde temel dil becerilerin kazandırılması ve geliştirilmesi sürecinde önemli işlevleri bulunmaktadır.