Türkçe Öğrenen Yabancı Öğrencilerin Alıcı Dil Becerileri Öz Yeterlilik Algılarının İncelenmesi

Abstract

Dil ediniminde alıcı dil, çevreden gelen dilsel girdileri kavrama ve anlamaya yönelik olan dilsel bir süreçtir. Bireyin doğduğu andan itibaren dilin en canlı ve güncel hâline maruz kaldığı bu edinim sürecinde sözcüklerin anlamları ve kavram alanları örtük olarak edinilir. Özellikle bebeklik döneminden itibaren alıcı dil hızla gelişir. Alıcı dil becerilerinin gelişimine paralel olarak dilin daha karmaşık süreçlerine dair edinim ve öğrenme hayat boyu devam eder. Bu çalışmanın amacı Türkçe öğrenen yabancı öğrencilerin alıcı dil becerileri öz yeterlilik algılarının cinsiyet, yaş, dil düzeyi, katılımcıların geldikleri coğrafya ve öğrencilerin Türkiye’de bulunma süresi değişkenleri açısından incelemektir. Bu çalışmada Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenenlerin alıcı dil becerilerine ilişkin öz yeterlilik algılarının mevcut durumu çeşitli değişkenler açısından betimlenmeye çalışıldığından araştırma, nicel araştırma desenlerinden biri olan taramaya uygun bir şekilde desenlenmiştir. Çalışma grubunu 2022 yılı güz döneminde Tokat Gaziosmanpaşa ve Atatürk üniversitelerinin TÖMER’lerinde öğrenim gören 303 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri iki bölümden oluşan bir ölçme aracı yardımıyla elde edilmiştir. Bu ölçme aracının ilk bölümünü katılımcıların araştırmaya etki edebileceği düşünülen demografik özellikleri oluştururken ikinci bölümünü Varışoğlu & Sevim (2022) tarafından hazırlanan Türkçeyi Yabancı Dil Olarak Öğrenenler İçin Alıcı Dil Becerisi Öz Yeterlilik Algısı Ölçeği oluşturmaktadır. Araştırmadan elde edilen veriler SPSS programına aktarılarak analizler bu program üzerinden gerçekleştirilmiştir. Araştırmada verilerin güvenirliğinin test edilmesinde Cronbach alfa (α) yöntemine başvurulmuştur. Araştırmanın sonunda Türkçe öğrenen yabancı öğrencilerin cinsiyet değişkenine göre alıcı dil becerileri öz yeterlilik algıları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık olmadığı; yaş, dil seviyesi, gelinen coğrafya ve Türkiye’de bulunma süreleri açısından ise anlamlı bir farklılık olduğu anlaşılmıştır.