Türkiye’de Çevre Vergisi Olarak Motorlu Taşıtlar Vergisinin Değerlendirilmesi ve Diğer Ülke Uygulamaları ile Karşılaştırma

Abstract

Özellikle 2000’li yılların başlarından itibaren başta gelişmiş Avrupa ülkeleri olmak üzere çoğu ülke motorlu taşıtlar vergisinde (MTV’de), taşıtların karbondioksit yayılımına, yakıt türüne ve tüketimine dayalı bir vergi sistemi uygulamaktadır. Bu şekilde çevreye zararlı taşıtlardan daha fazla vergi alınması, buna karşın çevre dostu taşıtların ise daha az vergilendirilmesi sağlanmaktadır. Türkiye’de ise bu ülkelerin aksine motorlu taşıtlar vergisi özel bir servet vergisi olarak kabul edilmekte, araçların yaşı, motor hacmi gibi fiziki özellikleri ve Katma Değer Vergisi (KDV) hariç satış değeri esas alınarak bir vergilendirme yolu tercih edilmektedir. Bu çalışmada, diğer ülke uygulamaları da dikkate alınarak, Türkiye’de motorlu taşıtların vergilendirilmesinde çevresel faktörlerin dikkate alınmasının önemi üzerinde durulacaktır. Bu kapsamda öncelikle, motorlu taşıtlar vergisinin çevre vergisi olarak uygulanabilirliğinin önemi üzerinde durulacak ve OECD ülkelerindeki uygulamalar incelenecektir. Sonraki bölümde, Türkiye’de uygulanan motorlu taşıtlar vergisi, çevreye duyarlılığı bakımından diğer ülkelerdeki uygulamalar da dikkate alınarak değerlendirilecek ve daha sonra Türkiye’de motorlu taşıtlar vergisinin yeniden ele alınmasına yönelik yapılan çalışmalar incelenecektir.