Türkiye’de Gastronomi Eğitiminin Tarihi ve Gelişimi

Abstract

Günümüzde gastronomi kavramı yeme içme eyleminin ötesinde, fizyolojik bir ihtiyaç olarak algılanmasının yanı sıra; insanların sosyalleşebilmesi, seyahat deneyimi elde edebilmesi ve statü kazanması gibi birçok unsuru içerisinde barındırmaktadır. Bu nedenle günümüzde gastronomi ve gastronomi turizmi kavramına olan talep gün geçtikçe artmaktadır. Gastronomi ve Aşçılık alanında Türk dilinin ilk yazılı belgeleri niteliğini taşıyan Orhun Yazıtlarından bu yana, Türk dili tarihi boyunca toplumda aşçılık alanında gastronomiyle ilgili hangi faaliyetlerin sürdürüldüğü hakkında bilgi edinilmiştir. İnsanların günümüzde sürekli olarak değişmekte olan ve gelişim gösteren ihtiyaçlarına cevap olunması için birtakım meslek grupları kaybolmuş, bazıları ise toplumsal ihtiyaçlar doğrultusunda yenilenmiştir. Popülaritesi artan meslek gruplarından aşçılık mesleğine ilişkin geleneksel olarak ustalık ve çıraklık eğitimi, 1960’lı yıllarda başlayarak orta eğitim düzeyinde verilmiştir. Günümüze kadar gelen Gastronomi ve Aşçılık ile ilgili daha kapsamlı bilgi edinmek amacıyla 1980’li yıllarda ise ön lisans ve 2000 yıllarında lisans düzeyinde olarak eğitim faaliyetleri yürütülmeye devam edilmiştir. Bu bağlamda bu araştırmada 1923-2023 tarihleri arasında aşçılık ve mutfak alanında yürütülen gastronomi eğitim ve öğretim programlarında yürütülen eğitimlerin temel unsurlarına, belgelendirme sürecine, eğitim kapsamına, eğitim için sunulan katkılara ve diploma şartlarının geçmişten günümüze tarihinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma nitel araştırma yöntemleri ve inceleme yaklaşımı kullanılarak, ikincil kaynakların derlenmesi ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın sonucunda aşçılık ve gastronominin gelişebilmesi için öneriler sunulmuştur.