Türkiye’de Gıdanın Ekonomi Politiği: Başka Bir Gıda Sistemi Mümkün mü?

Abstract

Bu çalışmada Türkiye’de gıdanın ekonomi politiği incelenmekte ve tarıma ilişkin uygulanan politikaların gıda alanında hem üretim ve hem de tüketimde nasıl bir dönüşüme yol açtığı ele alınmaktadır. Bu çerçevede Türkiye’de yaşanan gıda krizinin arka planındaki nedenler incelenerek ve farklı uygulamalar tartışılarak dönüşümün yönünün değiştirilmesi için neler yapılabileceği sorgulanmaktadır. Küçük tarım işletmelilerini (küçük çiftçiler) merkeze alan çalışmanın birinci bölümünde, Türkiye’de farklı ekonomik politikaların izlendiği dönemlerde, küçük çiftçilerin tarım sektörü içerisinde konumlarının nasıl değiştiği ve bu değişimin tarımda üretim ilişkilerine, üretim-tüketim ağına yansımaları incelenmektedir. İkinci bölümdeyse, giderek tarımın çeperine itilen fakat sağlıklı bir tarım sektörünün oluşmasında önemli bir yeri olan küçük çiftçilerin sisteme tekrar kazandırılmaları için neler yapılabileceği örneklerle tartışılmaktadır. Bu bağlamda, küçük çiftçiliği yeniden tarımda konumlandırmayı amaçlayan ve bu yolda Türkiye’de ve dünyada güçlü örnekler deneyimlenmesine alan açan Gıda Egemenliği (Food Sovereignty) hareketi ve bu hareketten kaynaklanan alternatif tüketici oluşumları Çeşitlilik Ekonomileri (Diverse Economies) perspektifinden ele alınmaktadır.