Türki̇ye’de Makroekonomi̇k Faktörler Ve Kurumlar Vergi̇si̇ni̇n Doğrudan Yabanci Yatirima Etki̇si̇

Abstract

Doğrudan yabancı yatırım; üretim, istihdam, döviz arzı gibi ekonomik faktörleri önemli düzeyde etkilemektedir. Bu açıdan ülkeler doğrudan yabancı yatırım çekebilmek için çaba göstermektedirler. Ülkelerin kısa vadede değiştirebileceği kurumlar vergisi gibi politika göstergeleri yanında ekonomi ve iş göstergeleri doğrudan yabancı yatırım çekilmesinde önemli rol oynamaktadır. Bu faktörler arasında doğrudan yabancı yatırımın belirleyicisi olarak ekonomik değişkenler ve kurumlar vergisi (oranı) değişkeni öne çıkmaktadır. Bu çalışma Türkiye'de 1982-2018 döneminde doğrudan yabancı sermaye yatırımları, ekonomik büyüme, kurumlar vergisi, işsizlik ve enflasyon arasındaki ilişkiyi test etmektedir. Bu amaçla çalışmada Bayer-Hanck eşbütünleşme testi ve dinamik en küçük kareler uzun dönem tahmincisinden yararlanılmıştır. Bayer-Hanck yöntemine göre seriler arasında uzun dönemde bir eşbütünleşme ilişkisi olduğu belirlenmiştir. Dinamik en küçük kareler uzun dönem tahmincisine göre ise ekonomik büyüme doğrudan yabancı sermaye yatırımlarını arttırırken, işsizlik ve enflasyon bu değişkeni negatif yönde etkilemektedir.