Türki̇ye De Program Geli̇şti̇rme Konusu İle İlgi̇li̇ Yapilan Yüksek Li̇sans Ve Doktora Tezleri̇ni̇n İçeri̇k Anali̇zi̇

Abstract

ÖzBu araştırmanın amacı, ülkemizde yükseköğretimde "eğitimde program geliştirme" konusu ile ilgili yapılan yüksek lisans ve doktora tezlerini çeşitli açılardan incelemektir. Çalışmanın verileri Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi veri tabanında "Eğitimde Program Geliştirme", "Program Geliştirme" anahtar sözcükleri kullanılarak zaman sınırlaması olmaksızın taranmış ve erişim iznine sahip 1998-2014 yılların arasında yapılmış toplam 28 yüksek lisans ve doktora tezidir. Bu tezler doküman incelemesi yoluyla üniversite, yıl, araştırma konusu, araştırma yöntemi, araştırma deseni, örneklem türü, veri toplama aracı, veri analiz tekniği vb. değişkenler açısından incelenmiştir. Araştırmada verilerinin sunulmasında SPSS 20,0 programından yararlanılmış ve frekans, yüzde vb. betimsel istatistikler araştırmanın amacına paralel olarak verilmiştir. Araştırmanın sonucunda incelenen çalışmaların büyük çoğunluğunun yüksek lisans tezi olduğu, en çok 2005-2008 yılları arasında tezlerin yayınlandığı, en çok eğitim bilimleri bölümünde tezlerin hazırlandığı görülmüştür. Bununla birlikte tezlerin en çok tarama/betimsel deseni kullandığı, araştırma yöntemi olarak en çok karma yöntemin tercih edildiği görülmüştür. Ayrıca tezlerin büyük çoğunluğunun veri toplama aracı olarak yazılı dokümanları tercih ettiği, örneklem grubu olarak akademisyenler ve lisans öğrencilerinin baskın olduğu söylenebilir. Araştırma sonuçlarına göre Yükseköğretim Kurumu tez veritabanında yer alan tezlere ait veriler değerlendirildiğinde, daha çok belirli eğitim programlarına yönelik(yükseköğretim, ilköğretim ve ortaöğretim vb.) çalışmalar yapıldığı ve özel eğitim, hizmet içi eğitimi, yaygın eğitim vb. programlarının ihmal edildiğinden dolayı bu eğitim programlarını geliştirici ve değerlendirici çalışmalara ağırlık verilmesi gerektiği önerilebilir.Anahtar Kelimeler: Yükseköğretim, Program Geliştirme, İçerik Analizi. AbstractThe purpose of this research is to study the MA and PhD thesis on program development in graduate levels from various aspects. The data of the study were gathered from the thesis database of the Council of Higher Education with the keywords of "Program Development in Education" and "Program Development", without a timeframe. Then 28 MA and PhD theses which were accomplished between 1998 and 2014 were obtained. These theses were studied through document analysis method according to the variables such as; university, year, research topic, research method, research design, sampling type, data gathering tool, and data analysis technique etc. SPSS 20,0 program was used for the presentation of the research data; descriptive statistics such as frequency and percentage were also provided along with the purpose of the study. As the results of the research, it was found out that; most of the studied theses are MA thesis, most of the theses were published between 2005 and 2008, and also most of them were published in Educational Sciences Department. In addition to that, most of the theses used survey/descriptive design and they mostly preferred mixed ...

Analysis of the Subjects and Reasons of Curriculum Studies

“…There has been an increase in research examining tendencies in curriculum studies recently (Akdemir, Karameşe and Arslan, 2015;Demirhan İşcan and Hazır Bıkmaz, 2012;Gömleksiz and Bozpolat, 2013;Hazır Bıkmaz, Aksoy, Tatar and Altınyüzük, 2013;Kozikoğlu and Senemoğlu, 2015;Ozan and Köse, 2014;Özkal, 2020;Schreglmann, 2016;Yeşilpınar Uyar, 2017). In this context, there has been research which studies postgraduate theses in Turkey and abroad in the field of Curriculum and Instruction and Curriculum Development (Demirhan İşcan and Hazır Bıkmaz, 2012); dissertations in the field of Curriculum and Instruction by determining a certain time period (Hazır Bıkmaz et al, 2013;Kozikoğlu and Senemoğlu, 2015;Özkal, 2020), dissertations and master's theses (Gömleksiz and Bozpolat, 2013); tendencies in the field of Curriculum and Instruction in terms of articles published domestically (Ozan and Köse, 2014); Curriculum Development research published in the Journal of Curriculum Inquiry (Akdemir, Karameşe and Arslan, 2015;Yeşilpınar Uyar, 2017) master's theses and dissertations in curriculum development (Schreglmann, 2016). It is understood that the research is limited in terms of detailed discussion on subjects and reasons of studies.…”

“…EPÖ alanı bir bütün olarak düşünüldüğünde, öğrenme -öğretme sürecine (Bümen ve Aktan, 2014) öğrenme ortamına, eğitim teknolojisine ve program değerlendirmeye odaklanan birçok araştırmaya rastlanırken; cinsiyet ayrımı, ideoloji, program tarihi ve hükümetin rolü gibi konularla ilgilenilmediği gözlemlenmektedir (Aktan, 2014). Son yıllarda hazırlanan, yeniden kavramsallaştırmacılıkla ilgili doktora tezleri (ör., Korkmaz, 2016;Şiraz, 2020) Gömleksiz ve Bozpolat, 2013;Hazır Bıkmaz, Aksoy, Tatar ve Altınyüzük, 2013;Kozikoğlu ve Senemoğlu, 2015;Ozan ve Köse, 2014;Özkal, 2020;Schreglmann, 2016;Yeşilpınar Uyar, 2017). Bu bağlamda, EPÖ ya da Eğitimde Program Geliştirme alanında, Türkiye'de ve yurt dışındaki mevcut lisansüstü eğitim programlarının (Demirhan İşcan ve Hazır ; belli bir zaman aralığı belirlenerek EPÖ alanında yapılan doktora tezlerinin (Hazır Bıkmaz vd., 2013;Kozikoğlu ve Senemoğlu, 2015;Özkal, 2020), doktora ve yüksek lisans tezlerinin (Gömleksiz ve Bozpolat, 2013); yurt içinde yayınlanan makaleler açısından EPÖ alanındaki eğilimlerin (Ozan ve Köse, 2014); yurt dışında yayımlanan Curriculum Inquiry dergisi bağlamında program geliştirme araştırmalarının (Akdemir vd., 2015;Yeşilpınar Uyar, 2017) eğitimde program geliştirme özelinde yüksek lisans ve doktora tezlerinin (Schreglmann, 2016) incelendiği çalışmalar bulunmaktadır.…”

Eğitim Programları ve Öğretim Alanında Yapılan Doktora Tezlerinin İncelenmesi: 2015-2019

“…Bıkmaz vd. (2009) daha çok başarı testlerinin, Schreglmann (2016) ölçeklerin ve görüşme formunun, Ozan ve Köse (2014) ve Kozikoğlu ve Senemoğlu ise (2015) en çok sırasıyla ölçek/envanter, görüşme formu, anket, başarı testi ve gözlem formu kullanıldığnı belirlemişlerdir. Özan ve Köse (2014) bu çalışmada da ortaya koyulduğu biçimde görüşmelerin yarı yapılandırılmış, gözlemlerin katılımcı olmayan gözlem ve testlerin çoktan seçmeli testler olduğunu belirlemişlerdir.…”

“…EPÖ anabilim dalı YÖK 2010 verilerine göre 52 üniversitede yer almaktadır (Erişti, 2013). Alanyazın incelendiğinde genelde eğitim bilimleri alanında (Karadağ (2009;Karadağ, 2010;Tavşancıl vd., 2010) özelde ise Eğitim Programları ve Öğretim alanında lisansüstü tezlerin incelenerek alandaki araştırma eğilimlerinin belirlenmeye çalışıldığı görülmektedir (Altın, 2004;Bıkmaz, Aksoy, Tatar ve Altınyüzük, 2013; Demirhan İşcan ve Hazır Bıkmaz, 2012;Demirel, Ayvaz ve Köksal, 2008;Gömleksiz ve Bozpolat, 2013;Özdemir ve Arı ,2008;Saracaloğlu ve Dursun, 2010;Schreglmann, 2016;Yetkiner, Acar, Erdol ve Ünlü, 2019). Özellikle bir bilim dalının en üst öğrenim düzeyini temsil eden doktora tezleri araştırmacıların başvuracağı kaynaklar arasında en önemlilerinden biri olarak görülebilir.…”

Yükseköğretim Konusunda Yapılmış Çalışmaların Lisansüstü Tezlere Dayalı Analizi

“…Ayrıca öğrenci ve öğretim elemanlarının alanın temel paydaşları olduğu düşünüldüğünde araştırmacıların özellikle bu paydaşlarla çalışmalarını yürütmüş oldukları düşünülmektedir. Literatürde benzer çalışmalar incelendiğinde araştırma sonuçları ile benzer şekilde, alanın veya konunun temel paydaşları ile çalışmaların yürütüldüğünü gösteren araştırmaların var olduğu görülmektedir (Schreglmann, 2016;Yağmur Şahin, Kana ve Varışoğlu, 2013).…”