Türkiye’de Tarih Eğitimi ile İlgili Yapılmış Lisansüstü Tezlerin Değerlendirilmesi

Abstract

Öz: Bu çalışmanın amacı, Türkiye'de tarih eğitimi, öğretimi ve yazıcılığı alanında yapılmış lisansüstü tezleri incelemek ve bu çalışmalardan elde edilen sonuçlardan hareketle tarih eğitimi, öğretimi ve yazıcılığı ile ilgili çeşitli öneriler geliştirmektir. Çalışmanın tarih eğitimi, öğretimi ve yazıcılığı alanında hazırlanmış olan lisansüstü tezlerin; yazarların cinsiyetlerine, yapılış yıllarına, hazırlandığı üniversitelerine, enstitülerine, danışman unvanlarına, türüne, çalışma desenine, konularına (temalarına) göre inceleyerek bu alanda yapılan tezlerin genel çerçevesini görmek bakımından yararlı olacağı düşünülmektedir. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması uygulanmıştır. Bu çerçevede doküman incelemesi yapılan bu çalışmada dokümanlara ulaşma, orijinalliğin kontrol edilmesi, dokümanların anlaşılması, verinin analiz edilmesi ve verinin kullanılması şeklinde beş aşama izlenmiştir. Araştırmanın ilk aşamasında Ulusal Tez Merkezi'ndeki ayrıntılı tarama seçeneğiyle "tarih eğitimi", "tarih öğretimi", "tarih yazımı", "tarih yazıcılığı", "tarih ders kitapları", "lise tarih" ile "tarih ve öğretmen" anahtar kelimelerinde geçen toplamda 345 teze ulaşılmıştır. Tezlerin hepsi tek bir Excel dosyasında birleştirilmiş, farklı anahtar kelimelerde tekrarlanan tezler, özeti olmayan ve konuyla ilgisi olmayan 40 tez çıkarılmıştır. Toplamda 251'ı yüksek lisans, 54'i doktora olmak üzere toplam 305 tez çalışma kapsamına alınmıştır. Bulgulara göre; ilk yüksek lisans tezinin 1991 yılında, doktora tezinin ise 1997 yılında yapıldığı belirlenmiştir. Yüksek lisans tezlerinde en çok işlenen tema "Strateji-Yöntem-Teknik", doktora tezlerinde ise "Strateji-Yöntem-Teknik", "Beceri Eğitimi", "Tarih Yazıcılığın Tarihçesi" ve "Diğer Ülkelerin Tarih Eğitimi" temalarının olduğu görülmüştür. Lisansüstü tezlerin %28'inin çalışma desenlerinin belirsiz olduğu tespit edilmiştir.