Türkiye’de Teknolojik Gelişimin Ekonomik Büyümeye Etkisi

Abstract

Ekonomik büyümeyi arttırmaya yönelik çeşitli eğilimler olsa da teknolojik ilerlemenin temel bileşeni olan ve Ar-Ge harcamalarının nihai sonucu kabul edilen patent sayısı ekonomik büyümenin sağlanmasında önemli bir rol oynamaktadır. 1990'ların başında, Ar-Ge'ye dayalı içsel büyüme modelinin yapısıyla birlikte inovasyon kavramı büyümenin merkezi haline gelmiştir. Bu bağlamda, ekonomik büyümeyi sürdürmek ve uluslararası rekabet avantajını kullanmak isteyen ülkeler, kaynaklarının etkin ve rasyonel kullanımını sağlamak amacıyla Ar-Ge harcamalarına ağırlık vermeye başlamıştır. Bu bilgiler ışığında bu tez çalışmasında Türkiye’de 1991-2020 dönemini kapsayacak biçimde, patent başvuru sayısı, sermaye ve işgücünün ekonomik büyüme üzerinde ki etkileri ARDL sınır testi aracılığıyla incelenmektedir. Elde edilen sonuçlara göre, değişkenler arasında uzun dönemli eşbütünleşik ilişkinin olduğu ve patent sayısının kısa ve uzun dönemde ekonomik büyüme katkı sağladığı, kısa dönemde ekonomik büyüme üzerinde herhangi bir anlamlı etkiye sahip olmayan iş gücünün uzun dönemde ekonomik büyümeyi arttırdığı ve son olarak sermaye miktarının uzun dönemde ekonomik büyümeyi anlamlı bir şekilde etkilemediği sonucuna ulaşılmıştır. İnovasyonu güçlendiren, insan sermayesini besleyen ve sermaye dağıtımını optimize eden dayanıklı bir yaklaşımın Türkiye'nin sürdürülebilir ve kapsayıcı ekonomik büyüme hedeflerini gerçekleştirmede etkili olacağı söylenebilmektedir.