Türki̇ye’de Üni̇versi̇teleri̇n Ekonomi̇k Kalkinmada Deği̇şen Rolü: Bölgesel Kalkinma Odakli Üni̇versi̇teler

Abstract

Geleneksel bir işlev olarak üniversiteler ekonomik, sosyal ve kültürel açıdan bireylerin kendini geliştirmesi konusunda fırsatlar sunmaktadır. Dolayısıyla eğitimli insanların ülke ekonomisine daha çok katkıda bulunması, toplumların gelişme seviyesini artırmaktadır. Bu gelişme evresi ise üniversitelerin bulunduğu bölgelerde bir dalga etkisi yaratmaktadır. Bu etki, bölgeye pozitif bir katkı sağlayarak o bölgenin yaşam koşullarını da değiştirmektedir. Yenilik, teknoloji, bilgi ve araştırma faaliyetlerinin odak noktası olan üniversiteler, bölgede içsel bir rol üstlenmektedir. Bu kapsamda Ar-Ge ve inovasyon odaklı bir yerel kalkınma anlayışına dayanan akıllı uzmanlaşma stratejileri, bölgelerin sahip olduğu potansiyel alanların kurumlar aracılığıyla ön plâna çıkarılmasına yardımcı olmaktadır. Yükseköğretim Kurulu (YÖK), bu kapsamda 2016 yılında ‘Bölgesel Kalkınma Odaklı Misyon Farklılaşması ve İhtisaslaşma Projesi’ni hayata geçirmiştir.
 Çalışmada tüm bu çerçevede yerel ekonomik kalkınmanın gerçekleştirilebilmesi için akıllı uzmanlaşma stratejilerinin konumuna ve işlevlerine değinilmiştir. Bu stratejiler ile üniversitelerin misyon ve vizyonlarının belirlenen tematik alanlar çerçevesinde bölgelerin potansiyel alanlarının ekonomiye kazandırıldığı, katma değer oluşturulduğu ve rekabet gücü elde edildiği vurgulanmıştır. Bu doğrultuda uygulanan akıllı uzmanlaşma stratejileri, nitel bir analiz türü olan SWOT Analizi ile desteklenmiş ve projenin bölge potansiyelinin ortaya çıkarılmasını sağladığı sonucuna ulaşılmıştır.