Türkiye’de vurmalı çalgılar alanında yazılmış lisansüstü tezlerin bibliyometrik analizi

Abstract

Ulusal alan yazınında vurmalı çalgılar konusunun bibliyometrik bağlamda çalışıldığı herhangi bir araştırmaya rastlanmamıştır. Vurmalı çalgılar hakkında yapılan araştırmaların bütüncül bir bakış açısı ile çeşitli kriterler doğrultusunda değerlendirilmesinin, bu alanda çalışacak araştırmacılara yol göstermesi ve literatüre sağlayacağı katkı açısından önemli olduğu söylenebilir. Bu bağlamda araştırmanın amacı, vurmalı çalgıları konu edinen lisansüstü tezlerin tasnif edilerek literatürde eksik kalan alanların belirlenmesidir. Araştırmanın temel problemi doğrultusunda Yüksek Öğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi Veri Tabanında vurmalı çalgılar konusunda yayımlanan 63 teze vurmalı çalgı, ritim, perküsyon, membranafon, idiofon gibi anahtar kelimeler kullanılarak ulaşılmış, bu tezler bibliyometrik analiz ile incelenmiştir. Bibliyometrik analizler Microsoft Excel programı kullanılarak gerçekleştirilmiş, analizler sonucu ortaya çıkan veriler tablo veya grafik halinde sunulmuştur. Elde edilen sonuçlar şu şekilde ifade edilebilir: “1994-2023” yılları arasında en fazla tezin 2019 (9 tez) yılında yazıldığı tespit edilmiştir. Araştırmada, 27 üniversitede vurmalı çalgılar alanında tez çalışması yapıldığı ve en fazla tezin Haliç Üniversitesinde (9 tez) yazıldığı gözlemlenmiştir. Sosyal bilimler enstitüleri 32 adet tez ile vurmalı çalgılar alanında en çok araştırma yapılan enstitüler olurken bu alana yönelik yirmi farklı konuda tez yazıldığı ve en fazla araştırılan konunun 14 adet ile vurmalı çalgıların tarihsel açıdan incelenmesi ile ilgili olduğu belirlenmiştir. İncelenen tezlerin 50 tanesinin yüksek lisans, 8 tanesinin sanatta yeterlilik, 5 tanesinin doktora türünde olduğu ve bu tezlerin büyük çoğunluğunda nitel araştırma yönteminin kullanıldığı saptanmıştır. Ayrıca, vurmalı çalgılar alanında yapılmış lisansüstü tezlerde örneklem olarak belirlenen çalgıların dağılımlarına bakıldığında birden fazla vurmalı çalgı içeren araştırma sayısının tek bir çalgıya odaklanan spesifik çalışmalardan oldukça fazla olduğu tespit edilmiştir.