Türkiye’nin Evde Bakım Paradoksu: Buurtzorg Modeli Üzerine Bir Politika Değerlendirme Araştırması

Abstract

Türkiye, yaşlı nüfusun her geçen yıl artmasıyla çok yaşlı ülkeler kategorisine geçiş yapmıştır. Ülkelerin artan yaşlı nüfuslarıyla birlikte uzun süreli bakım hizmetlerine olan ihtiyaç önemli ölçüde artmaktadır. Türkiye’de de özellikle kadınlara yüklenen ve aile içi görev olarak görülen uzun süreli bakım hizmetlerine olan talep, geniş ailelerin çekirdek ailelere dönüşmesi ve kadınların ev dışında işlerle daha fazla ilgilenmesi gibi nedenlerle artmaktadır. Türkiye’de son dönemde ortaya konulan belgelerle yaşlıların yerinde bakımı yani evde bakım ve sağlık hizmetlerine yönelik dönüşüm yaşanmakta olduğu açıkça görünmektedir. Ancak hâlihazırda bu dönüşüm öncesi birçok konuda sorunların varlığı açıktır. Araştırmanın temel amacı, Hollanda’da uygulanmakta olan Buurtzorg modelinin politika (program) değerlendirme yöntemiyle analiz edilmesidir. Araştırma ile Türkiye’nin evde bakım sisteminde var olan sorunlarına, mevcut durumda ayakları yere basan bir evde bakım sistemine sahip olan Hollanda’daki Buurtzorg modelinin, politika (program) değerlendirilmesi ile birçok çözüm önerisi ortaya konulmaya çalışılmaktadır. Araştırma; sistem, uygulama ve yararlanıcılar olmak üzere üçlü bir sacayağı üzerine oturmaktadır. Amaca yönelik olarak veri toplama tekniği olarak doküman incelemesi yönteminden faydalanılmıştır. Araştırmanın sonucunda sistem, uygulama ve yararlanıcılar boyutunda çeşitli politika önerileri ortaya konuşmuştur.