Türki̇ye Selçuklulari Dönemi̇nde Anadolu’da Mu’tezi̇le Ekolünün Varliği

Abstract

Bilindiği gibi Selçuklular, Sünnî ekollerden Hanefîlik mezhebine mensupturlar. Hanefîlerin önemli bir kısmı Maturidîlik ortaya çıkmadan önce Mu'tezile mezhebinin görüşlerini kabul etmiştir. Hanefîliğin rey ekolü olması, bu konuda önemli bir rol oynamıştır. Dönemin kaynaklarının verdiği bilgilere göre, özellikle Harezm bölgesi Hanefîleri aynı zamanda Mu'tezile'ye mensupturlar. Bu nedenle başta Harezm bölgesinden olmak üzere, Horasan ve Maveraünnehir bölgesinden çok sayıda Hanefî-Mutezilî alim, özellikle Moğol istilası önünden kaçarak Anadolu'ya gelmiştir. Ayrıca, bazı Selçuklu sultanları da Hanefîlikle birlikte Mu'tezile mezhebine mensup olmuşlardır. Böylece Anadolu'da Mu'tezile ekolü ortaya çıkmıştır. Ancak çeşitli sebeplerle bu ekol kendini gösterememiştir. Makalemizde bunun nedenleri üzerinde de durulmuştur.