Turunçgil Bahçelerinde Meyve Dökümüne Neden Olan Fungal Patojenlerin Tanısı ve Bazı Bileşiklerinin Antifungal Etkileri

Abstract

Bu çalışmada, Hatay ilinde turunçgil yetiştirilen alanlarda meyve dökümüne neden olan fungal etmenlerin belirlenmesi ve bu patojenlere karşı bor ürünleri ve pirolignöz asitin (PA) in vitro antifungal etkileri araştırılmıştır. Hatay’ın Erzin, Dörtyol, Arsuz ve Samandağ ilçelerinde yer alan portakal, mandarin, limon, greyfurt bahçelerinde yere dökülen meyvelerden toplam 30 adet izolat elde edilmiştir. Bu fungal izolatların morfolojik ve moleküler karakterizasyonları sonucunda Fusarium oxysporum, Alternaria alternata, Colletotrichum gloeosporioides, C. karsti, Diaporthe foeniculina fungusları teşhis edilmiştir. Bu fungal türler ile yapılan patojenisite denemeleri sonucunda tüm fungal izolatlar, patojen olarak belirlenmiştir. Bunlar içerisinde Colletotrichum türleri, %92.6-88.9 ile en yüksek virülenslik düzeyine sahip olmuştur. Bu türleri, %66.7 ile Diaporthe foeniculina takip etmiştir. Bor ürünleri ve PA’nın farklı konsantrasyonları (%0.03, 0.05, 0.07, 0.09, 0.1, 0.12, 0.15, 0.3, 0.5, 0.7,1.0,1.5; w/v) elde edilen 5 fungal patojen izolatın miselyal gelişimi ve konidiyal çimlenmesi üzerindeki antifungal etkileri in vitro koşullarda araştırılmıştır. Fungal türlerin miselyal gelişimi, farklı dozlarda borik asit (%0.12), boraks (%0.1), etidot-67 (%0.1) ve PA (%1.5) uygulamaları ile tamamen engellenmiştir. Öte yandan borik asit (%0.15), boraks (%0.12), Etidot-67 (%0.12) ve PA (%1.5) uygulamaları, izolatların konidi çimlenmesini önemli ölçüde engellemiştir. Elde edilen fungal türlere karşıEC50 değerleri, misel gelişimi için %0.059-0.69 ve konidiyal çimlenme için %0.065-0.82 arasında bulunmuştur. Bu çalışma, turunçgil ağaçlarında gözlenen meyve dökümlerine neden olan fungal patojenlerin kontrolünde bor ürünleri ve pirolignöz asit uygulamalarının etkinliğine dönük ilk araştırma niteliğindedir.