Ulusal Ve Uluslararasi Güvenli̇k Kapsaminda Savunma Harcamalarini Etki̇leyen Etmenler: Oecd Ülkeleri̇ Üzeri̇ne Bi̇r Anali̇z

Abstract

Bu çalışmanın amacı, seçilmiş 18 OECD üyesi ülkenin 2000-2019 dönemine ait yıllık verileriyle savunma harcamalarını etkileyen etmenlerin panel veri analiz yöntemi ile incelenmesidir. Çalışma, savunma harcamalarının ekonomik ve demografik etkilerin yanı sıra teknolojik değişimlerden hangi düzeyde etkileneceğini belirlemek açısından önem arz etmektedir. Analizde; sabit etkiler-tesadüfi (rassal) etkiler, genelleştirilmiş momentler yöntemi (GMM), sistem GMM robust (dirençli hata) tahmincileri modelleri uygulanmıştır. Analiz sonuçlarına göre bağımlı değişken olan savunma harcamaları ile bağımsız değişkenlerden; gayri safi yurt içi hasıla (GSYH), nüfus, istihdam, doğrudan yabancı sermaye yatırımları arasındaki ilişkinin anlamlı ve pozitif yönlü olduğu saptanmıştır. Öte yandan, savunma harcamaları ile bağımsız değişkenlerden; bilgi ve iletişim teknolojisi ihracatı (% toplam mal ihracatı) ve ticari açıklık arasında negatif ancak anlamlı bir ilişki olduğu belirlenmiştir. Elde edilen bulgulara dayanarak şunu belirtmek gerekir ki; gelişmekte olan ülkeler, savunma harcamalarındaki artışla nitelikli işgücünün sağlanması, yeni istihdam alanlarının oluşması ve savunma harcamalarına yönelik yatırımların arttırılması yoluyla ekonomik ve siyasi gücünü arttırabilecektir.