Uluslararasi Göçte Geçi̇ci̇ Koruma Poli̇ti̇kasinin Poli̇ti̇ka Transferi̇ Çerçevesi̇nde Karşilaştirmali Anali̇zi̇: Almanya, Hollanda Ve Türki̇ye Örneği̇

Abstract

Uluslararsı geçici koruma politikasının ortaya çıkış süreci, uygulanan asgarî standartlar ve bunların kapsamı Almanya, Hollanda örnekleri üzerinden analizler yapılarak politika transferi bağlamında incelenmiştir. Çalışma, 2013 yılında çıkarılan 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu çerçevesinde, özellikle 2011 sonrası Türkiye'ye gelen geçici koruma altındaki Suriyelilerin durumlarını düzenlemek üzere oluşturulan geçici koruma uygulaması politika transferi çerçevesinde ele alınmıştır.Çalışmanın amacı; Türkiye'nin uygulamakta olduğu geçici koruma politikasının hangi ülkeden esinlenilerek transfer edildiğini ve politika transferi derecelerinden olan "kopyalama", "adaptasyon", "melezleştirme", "sentez" ve "esinlenme" durumlarından hangisinin uygulandığını anlamaktır. Çalışma ile Avrupa'daki geçici koruma politikalarının örnek uygulamaları (Almanya, Hollanda ve Türkiye) incelenecek olup, politikaların benzerlikleri ve asgarî standartları karşılaştırmalı analiz yöntemi ile ortaya çıkarılacaktır. Çalışma verileri literatür taraması, dökümantasyon/metin incelemesi ile toplanırken veri analizi karşılaştırma yöntemi ile yapılmıştır. Bu çalışma, alanında akademik araştırmaların az ve yetersiz olması nedeniyle gelecekteki araştırmalara rehberlik ve kaynaklık etmesi açısından önemlidir.Araştırmanın çıktılarına göre; Türkiye'deki geçici koruma politikasının Duldung ve TROO'dan etkilenmiş bir politika olduğu ve politika transferi derecelerinden olan esinlenme ve öykünme ile melez (karma) bir yapıda olduğu karşılaştırmalı yöntemler ile ortaya çıkmıştır. Bu çerçevede bu uygulamanın, nereden, nasıl alınarak Türkiye'de uygulanmaya başlanmış olduğu analiz edilirken, gelecekte yeni bölgelere transfer edilmesi ve geliştirilmesi konusunda bir adım atılmış olacaktır.

Avrupa Birliği'nin Güvenlikçi Göç Politikaları: Sosyal Politika Açısından Bir Değerlendirme

“…Demokratik rejimlerde medyanın yasama, yürütme ve yargıyı denetlemek ve Avrupa ülkeleri, tarih boyunca göçün hedefi olmuştur. İspanyol iç savaşından kaçan kitlelere İngiltere ve Fransa tarafından tanınan sığınma hakkı bir kitlesel göç örneği olarak tarihe not düşülse de modern dünya kavramları ile düzene sokulmaya çalışılan göçün yakın tarih örneği, Bosna Savaşı sonrası görülmüştür (Topçu, Cumali, 2021). 1990'lı yıllarda yaşanan bu tecrübe Yugoslavya'nın dağılması ile tecrübe edilmiş ve sınırdaş ülkeleri olan yoğunlukla Almanya ve Hollanda'nın etkin geçici göçmen politikaları ile aşılmıştır.…”

“…1990'larda Yugoslavya'nın dağılması ve yaklaşık iki milyon insanın yerinden edilmesi ile sonuçlanan kitlesel göç akınından etkilenen iki sınırdaş ülke, Almanya ve Hollanda, başta savaşta yerinden edilen göçmenlere sınırlarını kapamayı denemiş olsalar da BM kararları doğrultusunda önce "geçici koruma" statüsü ve ilerleyen zamanlarda da çalışma hakkı tanımışlardır. Savaş hâli 1995 yılında Dayton Anlaşması ile son bulmuş ve Bosna savaşından kaçarak Almanya ve Hollanda'ya sığınan göçmenler için oluşturulan iki politik yaklaşım olan, Almanya'nın "Hoşgörü Belgesi" (Duldung) ve Hollanda'nın "Yerinden Edilmiş Kişiler için Geçici Düzenleme" (Temporary Arrangement for Displaced Persons/Tijdelijke Regeling Opvang Ontheemden) (TROO)) yasaları, geçici göçmen statüsü uygulamalarına iyi birer örnek olarak tarihe geçmiştir (Topçu, Özbek, 2021). Burada üzerinde durulması gereken bir husus, geçici koruma statüsü verilen Bosnalı göçmenlerin bir kısmının barış sonrası ülkelerine dönmek istemesi üzerine, işgücünden yoksun kalmak istemeyen Almanya'nın göçmenlerin ülkede kalmaları yönündeki teşvikleridir.…”