Apstrakt
Likvidnost se manifestuje kao sposobnost banke ili preduzeća da izmiruje dospjele krakoročne obaveze, ali i da, posle toga, na raspolaganju ima dovoljno obrtnih sredstava da može nastaviti sa tekućim poslovnim aktivnostima. Rizik likvidnosti spada u grupu vodećih finansijskih rizika u bankarstvu i on je izuzetno važan jer se u savremenim tržišnim ekonomijama likvidnost banke smatra kao jedan od najosnovinijih uslova bankarstva. Banka mora u svakom momentu biti spremna da podmiri sve obaveze prema svojim klijentima i deponentima, i ukoliko to nije sluča, banka se nalazi u problemu. Nelikvidnost banku može dovesti do propasti iz čega proizilazi da je veoma bitno na adekvatan način upravljati rizikom likvidnosti i na taj način nastojati umanjtli njegove negative efekte.Ključne riječi: likvidnost, rizik, banka, poslovanje.
JEL:G32
UvodPostojanje rizika je prihvaćeno kao nešto što je neminovno u svakom od segmenata ljudskog djelovanja. Razne organizacije stalno se suočavaju sa sve većom konkurencijom i različitim vidovima nestabilnosti pa ih to nagoni da stalno budu svjesne određenog nivoa rizika. Mnogi menadžeri često pominju pojam rizika da označe mogućnosti pojave pozitivnih ili negativnih ishoda. Pojam rizik se odnosi na buduće ishode posmatrane pojave. Rizici su opasnosti koje prate proces postavljanja i ostvarivanja ciljeva preduzeća i mogu negativno da utiču na njega pa se tako razlikuju rizici iz: ekonomskog, tehnološkog, ekološkog, sociokulturnog i političkog okruženja.S obzirom da firme posluju u veoma dinamičnom privrednom sistemu, rizik je uvijek prisutan i neizbježan. Danas se preduzeću ne postavlja pitanje hoće li ili neće da posluje sa rizikom, već koliki rizik je to preduzeće spremno prihvatiti.. Dakle, sve aktivnosti preduzeća su povezane sa rizikom. Rizik se različito definiše, ali sa aspekta finansija, on predstavlja mogućnost nastanka gubitka. 3 Anđelko Tadić, JU Sportsko -turistička organizacija opštine Stanari, 74208 Stanari, Republika Srpska-Bosna i Hercegovina, +387 53 290 742, E-mail: abaa2005@gmail.com 140 Promjene na tržištu, u bankarskom sektoru, politici i svjetska ekonomska kriza koja je nastupila 2008. godine doveli su do toga da se sve više razmišlja o uticaju rizika i potrebe za njegovim značajnijim proučavanjem. Stoga ćemo u ovom radu pažnju posvetiti riziku likvidnosti koji zajedno sa kreditnim rizikom predstavlja najznačajniji rizik prije svega u bankarskom sektoru.
Pojam likvidnostiRiječ likvidnost je latinskog porijekla i znači pokretnost, lakoća realizacije. Kad govorimo o likvidnosti možemo reći da ona predstavlja sposobnost nekog preduzeća ili banke da na vrijeme izmiri svoje kratkoročne dospjele obaveze. Dakle, pojam likvidnosti predstavlja sposobnost banke da u svakom momentu raspolaže odgovarajućim iznosom sredstava potrebnih za finansiranje rasta aktive i blagovremeno pokriće svih obaveza koje dospijevaju. Likvidnost podrazumijeva protočnost sredstava iz početnog (novčanog) oblika u ostale pojavne oblike, redoslijedom kako se odvija poslovni proces. Ona predstavl...