W metropolii i poza metropolią. Społeczny potencjał odrodzenia i rozwoju społeczności lokalnych to monografia naukowa, na którą złożyły się teksty znakomitych polskich socjologów. Ukazuje się w charakterze Księgi Jubileuszowej dedykowanej Profesorowi Pawłowi Staroście z okazji pięćdziesięciolecia Jego pracy zawodowej w Uniwersytecie Łódzkim.. Jej tytuł nawiązuje do tytułów najbardziej znanych dzieł Profesora- habilitacyjnej rozprawy Poza metropolią. Wiejskie i małomiasteczkowe zbiorowości lokalne a wzory porządku makrospołecznego oraz książki profesorskiej Społeczny potencjał odrodzenia miast poprzemysłowych– a zarazem określa ramy tematyczne publikacji. Zebrane teksty odwołują się do zainteresowań naukowych dostojnego Jubilata i dotyczą problemów poruszanych na gruncie socjologii miasta i socjologii wsi. Odnoszą się do kwestii rozwoju lokalnego, przemian miejskich i wiejskich społeczności lokalnych, teorii i badań kapitału społecznego, partycypacji i integracji społecznej oraz problemów społecznych. W monografii czytelnik odnajdzie socjologiczną refleksję na temat mechanizmów, szans i zagrożeń rozwoju współczesnych miast, miejskiej rezyliencji, wspólnotowości oraz obywatelstwa. Rozważania socjologów wsi oscylują wokół znaczenia prowincji, cech i postaw mieszkańców wsi, dotykających ich problemów społecznych, kryteriów podziału na „swoich” i „obcych” oraz specyfiki rozwoju zrównoważonego.