Uticaj mulčiranja na temperaturu biljnog pokrivača paprike i paradajza u uslovima više varijanti navodnjavanja

Abstract

SažetakU ovom radu prikazani su rezultati merenja temerature nadzemnog dela biljaka paprike i paradajza primenom termovizijske kamere sa ciljem određivanja uticaja mulč folije na temperaturu biljnog pokrivača. Ogled je postavljen na otvorenom polju na zemljištu tipa karbonatni černozem u Staroj Pazovi (40 km severno od Beograda, Srbija), a merenja temperature izvedena u periodu maj-septembar 2012. Kod paprike su praćene tri varijante režima navodnjavanja sa i bez mulč folije. Varijanta sa punim navodnjavanjem (F) kada je pokriveno 100 % ETc (evapotranspiracije kulture), varijanta sa redukovanim navodnjavanjem (R) kada je pokriveno 80% ETc i varijanta sa redukovanim navodnjavanjem (S) kada je pokriveno 70% ETc. Kod paradajza su praćene dve varijante režima zalivanja, varijanta sa punim navodnjavanjem, (F) kada je pokriveno 100 % ETc i varijanta sa redukovanim navodnjavanjem (S) kada je pokriveno 50% ETc sa i bez primene mulč folije. Merenja temperature biljaka izvedena su termovizijskom kamerom (FLIR, T335) četiri puta u toku vegetacije paprike i šest puta u toku vegetacije paradajza. Sa svake varijante je uzet uzorak od 15 temperatura na osnovu kojih je merena prosečna temperatura biljaka na svakoj varijanti navodnjavanja. Podaci merenja temperatura nadzemnog dela paprike pokazuju, da je temperatura biljnog pokrivača bila niža na svim varijantama gde je postavljena mulč folija. Biljke paprike na F, R, S varijantama sa mulč folijom bile su hladnije od biljaka na istim varijantama zalivanja bez mulč folije prosečno za 1,45°C, 1,52°C, 1,38°C, respektivno. Kod paradajza razlike su manje u odnosu na papriku. Na F varijanti sa mulč folijom biljke su bile prosečno za 0.3 °C hladnije od biljaka na F varijanti bez folije. Na varijanti redukovanog zalivanja (S), temperatura biljaka paradajza sa mulč folijom je prosečno za 1°C niža od temperature biljaka bez folije. Rezultati merenja pokazuju da postoji značajan uticaj mulč folije na temperaturu biljnog pokrivača paprike, a u manjoj meri kod paradajza. Mulč folija umanjuje evaporaciju, biljke imaju na raspolaganju više vode, intenzivnija je transpiracija, pa je zagrevanje biljke manje. Paradajz je biljka gušćeg sklopa kod koje razvijena biomasa utiče na smanjenje evaporacije u odnosu na otkriveno zemljište, pa je uticaj folije manje izražen.