Uzak Mesafe Evlilik İlişkilerinde Fedakârlığın Evlilik Doyumu Üzerindeki Dyadic Etkisi

Abstract

Uzak mesafe evlilikler, küreselleşme ile birlikte değişen iş ve yaşam koşullarına bağlı olarak eşler arasında giderek yaygınlaşmaktadır. Evliliği uzak mesafeden sürdürmek eşler için beraberinde birçok fedakârlık davranışı da getirmektedir. Dolayısıyla bu çalışmada, ilişkilerini uzak mesafeli olarak sürdüren evli çiftlerin fedakârlıktan algıladıkları doyum ve zarar ile evlilikten sağladıkları doyum arasındaki ilişki ikili (dyadic) olarak incelenmiştir. Araştırmada uygun örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Çalışmaya katılmak için ölçütler belirlenmiş, haftanın en az üç gecesi evinden uzak kalan ve başka bir bölgede ikamet eden bir eşin olduğu, en az 6 aydır uzak mesafeden ilişkilerini sürdüren evli çiftler örnekleme dâhil edilmiştir. Araştırma, uzak mesafeli evliliklerde bireylerin fedakârlıktan algıladıkları doyumun ve zararın hem kendi evlilik doyumları (aktör etkisi) hem de eşlerinin evlilik doyumları (partner etkisi) üzerindeki etkisinin araştırıldığı korelasyonel bir çalışmadır. Bağımlı ve bağımsız değişkenler arasındaki ilişkiler Pearson korelasyon analizi ile değişkenlere ait aktör ve partner etkileri ise Aktör Partner Karşılıklı Bağımlılık Modeli ile incelenmiştir. Araştırmanın örneklemini 21-49 yaş grubundaki 101 çift (n= 202 birey) oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak, Evlilik Yaşamı Ölçeği, Fedakârlık Doyum Ölçeği ve Fedakârlıkta Algılanan Zarar Ölçeği kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, evli çiftlerin fedakârlık doyumlarının evlilik doyumları üzerindeki aktör ve partner etkilerinin pozitif yönde ve anlamlı olduğu, fedakarlıkta algıladıkları zararın evlilik doyumları üzerindeki aktör ve partner etkilerinin negatif yönde ve anlamlı olduğu bulunmuştur. Araştırmanın bulguları ilgili alan yazın çerçevesinde tartışılmış ve önerilerde bulunulmuştur.