Van Gölü Kapali Havzasinda Yağişlarin Trend Anali̇zi̇

Abstract

Çalışmanın alan kapsamını Türkiye’nin Doğu Anadolu Bölgesi’nde Van Gölü kapalı havzası oluşturmaktadır. Van Gölü Kapalı havzası, Türkiye’nin en büyük ikinci kapalı havzasını meydana getirmektedir. Çalışmanın konu kapsamı; havza içerisinde 30 yıldan fazla rasata sahip 7 istasyonun (Van-Bölge, Muradiye, Erçiş, Gevaş, Özalp, Tatvan ve Ahlat) ortalama yağış verilerinin trend analizidir. Havza genelinde uzun yıllar boyunca ölçüm yapan Van-Bölge, Muradiye, Erçiş, Gevaş, Özalp, Tatvan ve Ahlat istasyonlarının aylık ölçülmüş ortalama yağış verileri ele alınarak yıllık ve mevsimlik eğilimlerini analiz etmek araştırmanın amacını oluşturmaktadır. Kapalı havzalarda iklim değişikliğinin etkilerinin daha kolay fark edileceği düşüncesiyle Van Gölü Kapalı havzası alan olarak seçilmiştir. Ayrıca ulusal ve uluslararası literatüre iklim değişikliği ile ilgili bir Türkiye örneğinin daha kazandırılması istenmiştir. Araştırmada yöntem olarak Mann-Kendall Testi, Spearman’ın Rho ve Şen Testi temel alınmıştır. Elde edilen sonuçlara göre Gevaş ve Ahlat istasyonlarında yıllık yağışlarda azalma meydana gelirken, Van-Bölge istasyonunda anlamlı olmayan bir artış görülmüştür. Mevsimlik olarak ise Erciş ve Ahlat istasyonlarında anlamlı bir azalış tespit edilirken Van-Bölge de ise anlamlı olmayan bir artış gözlenmiştir. Muradiye (kış mevsimi hariç) ve Tatvan istasyonlarında ise genel olarak yağışlarda bir eğilime saptanamamıştır. Havza genelinde hem yıllık hem de mevsimlik yağışlarda azalma eğilimi dikkat çekerken Van Bölge istasyonunda ise anlamlı olmayan artış eğilimi görülmektedir.

Assessing Trends in Monthly Precipitation and Relative Humidity: An Analysis for Climate Change Reference in Konya

“…Therefore, rainfall directly influences the understanding of climate change [10]. The changes observed in precipitation provide information about climate change, therefore, in studies related to detecting climate-related changes, the determination of the trend analysis of precipitation is frequently encountered [11][12][13][14]. Mann-Kendall, linear regression, variability of precipitation, and coefficient of variation methods were applied to the precipitation data of Kahramanmaraş province for trend analysis by Karabulut and Cosun, and it was stated that there is no significant increasing or decreasing trend in annual precipitation in terms of statistics [15].…”

Si̇vas İli̇ni̇n Ortalama Sicaklik İle Toplam Yağiş Veri̇leri̇ni̇n Trend Anali̇zi̇ Ve SSP İle 2100 Yili Modellemesi̇

“…Herhangi bir alanda mevcut olan sıcaklık ortalamaları ve yağış toplamları o alanın uzun yıllarda ne gibi iklim değişimlerine sahne olduğunu belirleme noktasında önemli çıkarımlar yapmamıza yardımcı olmaktadır. Dolayısıyla literatür taraması yapıldığında farklı alanların iklim değişikliğinin açıklanmasında bu iki parametrenin trend analizlerine yönelik fazlaca çalışmanın yapıldığı görülmektedir (Ackerman & Knox, 2015;Addisu vd., 2015;Avşaroğlu, 2019;Aksoy & Coşkun, 2010;Altunay, 2016;Coşkun, 2011;Coşkun & Akbaş, 2017;Coşkun, 2020aCoşkun, , 2020bCoşkun, , 2020cCoşkun, , 2020dEmek, 2014;Erlat, 2013;Gözalan, 2023;Kadıoğlu, 1997;Karabulut & Cosun, 2009;Karakuş & Güler, 2022;Karaosmanoğlu & Günek, 2018;Lazaro vd., 2001;Nourani vd., 2018;Öztekinci, 2023;Polat & Sunkar, 2017;Rahman vd., 2017;Soydan vd., 2016;Sönmez vd., 2016;Su vd., 2018;Şenocak & Emek, 2019;Tayanç vd., 1997;Türkeş, 1996;Türkeş vd., 2002;Tosic & Ukasevic, 2005;Yenigün vd., 2013;Yılmaz, 2019) İklim elemanlarından sıcaklık ve yağışlarda meydana gelen değişimlerin belirlenmesi için parametrik olmayan testler tercih edilmektedir. Bu testler aracılığıyla iklim elemanlarının gidiş seyri tespit edilmektedir.…”

Mann Kendall, Spearman Rho ve Yenilikçi Şen Yöntemlerinin Meteorolojik Veriler Kullanılarak Değerlendirilmesi: Batman Bölgesi Örneği

“…Akım parametresinde ise iki istasyonda da azalan yönde trend varlığı bulunmuştur. Coşkun (2020), Van Gölü kapalı havzasında bulunan meteoroloji istasyonlarındaki yağış verilerine Spearman Rho, Mann-Kendall ve Şen metotlarını dikkate alarak eğilim analizi uygulanmıştır. Gevaş ve Ahlat istasyonlarında yıllık toplam yağış verilerinde azalan trend olduğunu, Erciş ve Ahlat istasyonlarında mevsimsel olarak azalan yönde trend varlığı bulunduğunu belirtmiştir.…”