Variation of Agricultural Efficiency Level by Geographical Regions: Data Envelopment Metafrontier Approach

Abstract

Amaç: Son yıllarda farklı bölgelerde aynı teknolojiyi kullanarak aynı ürünü üreten işletmelerin etkinliklerinin belirlenmesi ve karşılaştırılması önemli bir konu olarak görülmektedir. Bu çalışmada, TÜİK Düzey 3 sınıflaması itibariyle illere ait 2015-2019 yıllarına ait beş yıllık panel veri kullanılarak Türkiye coğrafi bölgelerinin tarımsal etkinlikleri tahminlenmiş ve karşılaştırılmıştır. 
 Yöntem: Etkinliklerin hesaplanmasında veri zarflama analizi (VZA) kullanılmıştır. Çıktı olarak bitkisel ve hayvansal üretim değerinin toplamından oluşan tarımsal üretim değeri, girdi olarak ise tarım alanı, kullanılan gübre miktarı, traktör sayıları ve hayvan sayısına eşdeğer büyükbaş hayvan birimi alınmıştır.
 Bulgular: Girdi odaklı ölçeğe göre değişen getiri varsayımı altında veri zarflama metafrontier yaklaşımı ile belirlenen etkinliklerin bölgesel olarak farklılaştığı belirlenmiştir. Sonuçlar bölgesel düzeyde teknik etkinliklerin yüksek olduğunu göstermektedir. En yüksek teknik etkinlik %98,7 ile Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde, en düşük ise %85,5 ile Karadeniz Bölgesi’nde belirlenmiştir. Metateknoloji oranı açısından değerlendirildiğinde Karadeniz Bölgesi en yüksek orana (%73,3) sahip olmuştur. Karadeniz Bölgesi’ni %67,0 ile Doğu Anadolu, %6,.7 ile Akdeniz, %54,3 ile Güneydoğu Anadolu Bölgeleri takip etmiştir. En düşük metateknoloji oranı %40,6 ile İç Anadolu Bölgesi’nde tespit edilmiştir.
 Özgünlük: Bu çalışmanın tarımsal teknolojik farklılığı dikkate alan ve daha pratik yorumlanmasını sağlayan metafrontier yöntemini tanıtıyor olması bakımından literatüre katkı yapacağı düşünülmektedir.