Vergi̇ Uyumunu Etki̇leyen Faktörleri̇n Dematel Yöntemi̇ İle Anali̇zi̇: Kütahya İli̇ Örneği̇

Abstract

Tüm devletlerin gelirini oluşturduğu vergiler, vatandaşların gelirleri veya varlıkları üzerinden alınmaktadır. Vatandaşlardan alınan bu vergiler kamu ihtiyaçları doğrultusunda kullanılarak, gönüllülük esasıyla vergiye tam uyum beklentisiyle toplanmak istenmektedir. Bu bağlamda; bu çalışmada da Kütahya Defterdarlığı’nda çalışan uzman kişilerin görüşleri alınarak vergi uyumunu etkileyen faktörlerin önem derecesinin ve faktörler arası ilişkilerinin DEMATEL yöntemi ile analiz edilmesi amaçlanmıştır. Çalışmaya, Kütahya Defterdarlığı’nda görevli 20 uzman dahil edilmiştir. Çalışmanın sonucunda en önemli ana faktörün “Ekonomik Faktörler” olduğu görülürken, en önemsiz faktörün ise “Vergi Sistemiyle İlgili Faktörler” olarak görülmüştür. Ayrıca, “Psikolojik Faktörler” ile “Vergi Sistemiyle ilgili Faktörler” etkileyen faktörler olarak belirlenirken, etkilenen faktörler ise Ekonomik, Siyasi, Sosyal ve Demografik faktörler olmuştur. “Ekonomik Faktörler” diğer dört faktör üzerinde en fazla etkiye sahip olan faktör olurken, “Vergi Sistemiyle İlgili Faktörler” en fazla etkilenen faktörler olarak belirlenmiştir.