Veri̇ Zarflama Anali̇zi̇ Yöntemi̇ İle Sağlik Kuruluşlarinin Etki̇nli̇ği̇ni̇n Anali̇zi̇: Kamu Ağiz Ve Di̇ş Sağliği Merkezleri̇ Örneği̇

Abstract

Sağlık hizmetlerinde zamanında ve kaliteli hizmet sunumu önemlidir. Hizmetlerin karmaşık yapısı, zamanında ve kaliteli hizmet sunum amacı kurum yöneticilerin maliyet kontrolünü güçleştiren önemli faktörlerdendir. Bu sebeplerden dolayı sağlık kurumları yöneticileri maliyet kontrolü için farklı yöntemlerden faydalanmaktadırlar. Çalışma Türkiye’de ağız ve diş sağlığı alanında hizmet veren kamuya ait Ağız ve Diş Sağlığı Merkezlerinin (ADSM) etkinlik düzeylerini ölçerek hedef kaynak sayılarını belirlemeye yöneliktir. Böylece yöneticilere maliyet kontrolü açısından katkı sunmayı amaçlamıştır. Çalışma kapsamında 132 ADSM’nin etkinliğini belirlemek için Veri Zarflama Analizi (VZA) tekniğinden faydalanılmıştır. Araştırma sonucunda 34 ADSM’nin etkin olduğu, 98 ADSM’nin ise kaynaklarını etkin olarak kullanılamadığı tespit edilmiştir. Tüm ADSM’lerin etkinlik değeri ortalama %85,1, etkin olmayan ADSM’lerin etkinlik oranı ise ortalama %80 olarak bulunmuştur. Verimlilik açısından sağlık kurumları arz ile talebin bir birini desteklediği ve paralel ilerlediği bir yapı olduğu anlaşılmaktadır. Muhtemel talebin ortaya çıkmasını (rutin sağlık bakım ihtiyacı ve alışkanlığı kazandırmak gibi) ve arzın belirli bir yetkinlik sayısına ulaşmasını sağlamakta yine ortaya konulacak bir sağlık politikasının neticesi olacaktır.