Vesayetçi̇ Parlamentari̇zmden Yari Başkanlik Si̇stemi̇ne: Yetki̇ Ve Sorumlulukta Paralelli̇k İlkesi̇ Açisindan Bi̇r Değerlendi̇rme

Abstract

ÖZ1982 Anayasasında yapılan 2017 değişiklikleri öncesinde Türkiye'de parlamenter hükümet sistemi benimsenmiştir. Ancak cumhurbaşkanının vesayetini doğuracak nitelikteki olağanüstü yetkileri sebebiyle parlamenter sistemden önemli ölçüde uzaklaşılmış ve sistem yarı-başkanlık sistemine benzer bir modele bürünmüştür.Parlamenter sistemin özüne aykırı bir şekilde güçlü bir cumhurbaşkanlığı makamının oluşturulması ve yarı-başkanlık sisteminden bile geniş sayılabilecek yetkilerine karşı sorumsuz bir cumhurbaşkanı, kamu hukukunun temel ilkelerinden olan "yetki ve sorumlulukta paralellik ilkesi" açısından bir paradoks doğurmuş ve sistem yetki ve sorumlulukta paralellik ilkesi açısından tartışmalı hale gelmiştir.Bu çalışmada kavramsal açıdan yetki ve sorumlulukta paralellik ilkesi ve kuvvetler ayrılığı bağlamında hükümet sistemleri açıklanmış; 2017 değişiklikleri öncesi Türkiye'de cumhurbaşkanı ve 1958 Fransa Anayasası'nda cumhurbaşkanının yetki ve sorumluluğu analiz edilerek Türkiye özelinde bir değerlendirme yapılmıştır.