VIX (Korku) Endeksi ile Vadeli İşlemler Piyasaları Arasındaki Nedensellik İlişkisinin Analizi

Abstract

Dünyanın herhangi bir finansal piyasasında yaşanan kriz diğer finansal piyasaları da etkilemektedir. Uluslararası piyasalarda birincil olarak kabul edilen finansal endeksler, bireysel ve kurumsal yatırımcıların aldıkları kararları veya alacakları kararları doğrudan etkilemektedir. Bu finansal endeksler arasında en önemlilerden birisi de VIX Korku Endeksi’dir. Literatür incelendiğinde VIX korku endeksi ile ilgili pek çok çalışma yapılmasına rağmen VIX endeksi ile vadeli işlemler piyasasını ele alan çalışmaya rastlanmamıştır. Bu nedenle çalışmanın temel amacı VIX endeksi ile vadeli işlemler piyasası arasındaki nedensellik ilişkisini incelemektir. Bu bağlamda VIX korku endeksi, BIST 30 Vadeli işlemler piyasası ve Altın Vadeli işlemler piyasası değişkenlerinin kullanıldığı çalışmada 01.01.2012 – 21.11.2021 dönemine ait haftalık veriler kullanılmıştır. Değişkenler arasındaki nedensellik ilişkisini açıklamak için Hatemi-J nedensellik testinden yararlanılmıştır. Hatemi-J asimetrik nedensellik testi sonuçlarına göre VIX endeksinden BIST 30 vadeliye doğru pozitif yönde nedensellik olduğu saptanmıştır. VIX endeksi BIST 30 vadeli işlemler piyasasına yatırım yapmak isteyen yatırımcılar açısından dikkate alınmalıdır. Elde edilen bulgulara göre VIX endeksindeki artışlar piyasalarda olası krizleri tahmin edilmesine olanak tanımaktadır.