What, who, and how? The road towards a healthier Dutch food-retail system

Abstract

Samenvatting Inleiding Gezondheidsinterventies in supermarkten kunnen gezonder eetgedrag stimuleren. Helaas wordt de implementatie bemoeilijkt door weerstand vanuit het Nederlandse voedselsysteem. Dit onderzoek gebruikt een ‘roadmapping’-methode uit de systeemwetenschappen om de weg naar een gezondere voedselomgeving in Nederlandse supermarkten in kaart te brengen. Methode Er werd een dialoogworkshop gehouden met vertegenwoordigers (n = 13) van belanghebbenden in het Nederlandse voedselsysteem. Een jaar later werden nieuwe (n = 13) en terugkerende (n = 1) vertegenwoordigers geïnterviewd. Afsluitend werd een consensusworkshop gehouden met oud-participanten uit beide jaren (n = 5). De deelnemers bespraken doelstellingen voor een gezondere supermarkt-voedselomgeving, en bijbehorende acties, barrières, facilitatoren en relevante actoren. De uitkomsten werden kwalitatief geanalyseerd en gecombineerd in één routekaart. Resultaten Acht themaclusters werden geïdentificeerd: 1) kennisontwikkeling, 2) educatie van consumenten, 3) (zelf)regulering, 4) individuele verandering (door supermarkten), 5) gezondere producten, 6) prijsbeleid, 7) ruimtelijke ordening en 8) marketing. Een belangrijke bevinding was het belang van een ‘gelijk speelveld’ voor supermarkten, via overheidsbeleid, om te voorkomen dat klanten overlopen naar ‘niet-gezondheidsbevorderende’ concurrenten. Conclusie De routekaart beschrijft hoe de Nederlandse supermarkt-voedselomgeving gezonder kan worden. Hierin heeft de overheid de cruciale taak om een gelijk speelveld met gezonde prikkels te creëren voor supermarkten en voedselproducenten. Het vergroten van het maatschappelijk draagvlak en identificeren van effectieve beleidsmaatregelen zijn daarbij belangrijke randvoorwaarden.