Dileme roditelja i donošenje odluke o ishodu trudnoće nakon prenatalno dijagnostikovanih anomalija fetusa
Marija Cvijetić 1Osnovna škola "6. oktobar" Kikinda Tokom poslednjih decenija značajno su unapređene prenatalne skrining i dijagnostičke metode, te se povećao broj anomalija fetusa koje se mogu detektovati u svim stadijumima trudnoće. Utvrđivanje prisustva određenih oboljenja, hromozomskih poremećaja ili strukturalnih anomalija fetusa dovodi buduće roditelje u situaciju odlučivanja o nastavku ili prekidu trudnoće. Cilj rada je da se pregledom dostupne literature prikaže složenost procesa odlučivanja budućih roditelja o ishodu trudnoće u situaciji prenatalnog dijagnostikovanja anomalija fetusa, kao i faktori koji utiču na prirodu konačne odluke. Rezultati studija pokazuju da mnoštvo spoljašnjih i unutrašnjih činilaca ima uticaj na prirodu ove odluke. Neki od najistaknutijih unutrašnjih faktora odnose se na karakteristike same trudnice (starost, gestaciono doba) i prirodu anomalije (tip i ozbiljnost dijagnoze i prognoze). Uticaj spoljašnjih činilaca utvrđen je kako na užem socijalnom (interpersonalnom) planu (partner, porodica, savetovanje od strane struč-njaka), tako i na nivou šireg društvenog sistema (zakonodavstvo, dominantna religija, kulturološke vrednosti). Konačna odluka o abortusu uglavnom predstavlja rezultat analize i interakcije više činilaca. Imajući u vidu da čitav proces, od saopštavanja dijagnoze do donošenja odluke, može biti veoma kompleksan, snažno emocionalno obojen, pod uticajem mnoštva faktora i imati kasniji uticaj na mentalno zdravlje žena i njihovih partnera, potrebno je obezbediti mehanizme što adekvatnijeg informisanja i obezbeđivanja podrške za buduće roditelje u ovom periodu.Ključne reči: abortus, donošenje odluke, faktori, anomalije fetusa, savetovanje
UvodPrvi namerni prekidi trudnoće zbog hromozomskih poremećaja ploda datiraju iz kasnih 60-ih godina 20. veka. U početku je prenatalna dijagnostika bila dostupna malom broju žena kod kojih je postojao visok rizik da nose 1 cvijetic_marija@yahoo.com