Work in the Experience of Persons with Intellectual Disabilities. A Focus Group Research Report

Abstract

Mimo że w literaturze dostrzega się korzyści wynikające z pracy i zatrudnienia dla osób z niepełnosprawnością intelektualną, niewiele badań poświęconych jest ich doświadczeniom i przeżyciom prezentowanym z ich własnej perspektywy. Artykuł stanowi raport z fenomenograficznych badań fokusowych prowadzonych w czterech grupach dorosłych osób z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub lekkim. Głównym celem badań było zrozumienie doświadczeń i przeżyć dorosłych osób z niepełnosprawnością intelektualną związanych z pracą i zatrudnieniem oraz nadawanych im przez te osoby znaczeń. Łącznie badaniom poddano 34 osoby. W wyniku analiz wyłoniono trzy obszary, do których uczestnicy odnosili się, mówiąc o pracy i zatrudnieniu: (1) ich własna osoba - marzenia, oczekiwania, wyobrażenia, możliwości, przekonania i doświadczenia, (2) środowisko - wzorce środowiskowe, wsparcie i bariery, rekrutacja do pracy i możliwości rynku pracy oraz (3) znaczenia nadawane pracy - źródło utrzymania/ zaspokojenia potrzeb bytowych/materialnych, społecznych, emocjonalnych (satysfakcja, zadowolenie) oraz szansa na samorozwój/samorealizację. Uzyskane wyniki pozwoliły na opracowanie implikacji dla rodziców, praktyków i polityki społecznej w obszarze zatrudnienia osób z niepełnosprawnością intelektualną.