Wpływy czeskie w architekturze polskiej w okresie wczesnego średniowiecza – wybrane problemy

Abstract

związki pomiędzy państwem Piastów a państwem Przemyślidów w okresie wczesnego średniowiecza stanowią bez wątpienia jeden z ciekawszych aspektów szeroko rozumianych dziejów tych dwóch graniczących z sobą państw 1 . Dość powszechnie panujący w literaturze przedmiotu pogląd o ścisłej zależności pomiędzy architekturą polską a tą powstałą w państwie czeskim czy państwie wielkomorawskim powstał w dużej mierze na kanwie odkryć archeologicznych mających miejsce w początkach XX wieku. Odkrycia te stały się przyczynkiem do poszukiwań zbieżności architektonicznych głównie poprzez formy rotund prostych. Niekontrolowanym tworem tych dociekań jest narosły od lat i coraz obszerniejszy stan badań, powstały na bazie dociekań zarówno historyków, historyków sztuki, jak i archeologów."Początkiem wszystkiego" i niewątpliwie najistotniejszym wydarzeniem w związkach polsko-czeskich w okresie wczesnego średniowiecza stał się ślub Mieszka I i córki księcia czeskiego Bolesława I Srogiego, Dobrawy. Fakt ten stał się powodem do licznych dyskusji, interpretacji i snucia najróżniejszych hipotez. Samej Dobrawie przypisuje się szereg zasług na polu wprowadzenia chrześcijaństwa na teren pogańskich Polan. Warto zastanowić się zatem, czy powiązania polityczno-rodzinne i religijne przełożyły się na związki artystyczne? Warto przypomnieć również, iż nie tylko związki dynastyczne legły u podstaw 1 W ostatnich czasach możemy obserwować pewien nawrót zainteresowania naszymi południowymi sąsiadami i wzajemnymi powiązaniami z państwem polskim -por. Przemyślidzi i Piastowie -twórcy i gospodarze średniowiecznych monarchii, red.