Wróg w politycznych narracjach antagonizmu manichejskiego

Abstract

Enemy in political narrations of manichaean antagonismThe text is an attempt to draw the reader attention to the importance of mechanisms and potential effects of political narrations of Manichaean antagonism. The author assesses that these type of narrations, par­ticularly when they grow to the status of the official political propaganda, constitute the significant threat to liberal democracy. An axiological antagonism is determining the creation of a state of political war, makes impossible the dialogue and the cooperation between political groups. The rival is taken as the enemy, and political arche is an aspiration to destroy him. Such a scheme is a great challenge for the political pluralism. Antagonistic narrations, especially marked with Gnostic and Manichaean elements most often apply ma­nipulative reductions in complex reality, relying on such public instructions as: low political competence, mistrust, authoritarian and paranoid tendencies.

Narracje o polityce w podzielonym społeczeństwie – na przykładzie wyborców Platformy Obywatelskiej oraz Prawa i Sprawiedliwości

“…W ustroju demokratycznym jest ona czymś naturalnym, jak naturalny i oczywisty dla demokracji jest spór między partiami, stronnictwami, ugrupowaniami politycznymi rywalizującymi o władzę. Zaniepokojenie uczonych często wywołuje ten szczególny wariant polaryzacji, który nazywany bywa polaryzacją progresywną (Misztal 2011), konfliktem antagonistycznym (Karwat 2017) lub antagonizmem manichejskim (Ziółkowski 2017). Istotę takiej polaryzacji trafnie przybliża Mirosław Karwat, który opisuje ją jako rodzaj konfliktu antagonistycznego, rozwijającego się zgodnie z logiką "spirali przemocy" i charakteryzującego się tym, że: nie mieści się w wyobraźni stron konfrontacji rozwiązanie sprzeczności interesów i przeciwieństwa dążeń przez porozumienie, kompromis lub przetarg, w ra mach istniejących stosunków i wspólnie uznawanych reguł; jedyne zaś rozwiązanie, jakie się nasuwa, polega na przekreśleniu jakiejkolwiek wspólnoty i na usunięciu ze wspólnej przestrzeni albo na zniszczeniu lub w każdym razie na pognębieniu i podporządkowa niu drugiej strony.…”