Występowanie Arctostaphylos uva-ursi (Ericaceae) w województwie śląskim

Abstract

The paper lists the localities of Arctostaphylos uva-ursi (L.) Spreng in Silesian Voivodeship, with comments on their conservation status. Arctostaphylos uva-ursi is a rare and threatened species in Silesian Voivodeship. It was known from 69 stations but 90% of them are no longer extant.

Mącznica lekarska Arctostaphylos uva-ursi (L.) Spreng. – potencjał terapeutyczny oraz zastosowanie w medycynie i kosmetologii

“…Stanowiska tej rośliny znajdują się w głównie w północnej i północno-wschodniej części kraju. W południowej części Polski jej występowanie jest znacząco ograniczone [10]. Na przestrzeni ostatnich kilkudziesięciu lat w całej Europie doszło do znaczącego zubożenia populacji mącznicy lekarskiej, co spowodowane było II wojną światową, intensywną rozbudową ośrodków przemysłowych czy też innymi działaniami ludzkimi, związanymi m.in.…”

“…Najważniejszym powodem znacznego wytępienia populacji tej rośliny była jednak jej nadmierna eksploatacja w celach leczniczych. Przez lata nie istniały żadne regulacje dotyczące zbioru mącznicy, co powodowało, że była ona zbierana na stanowiskach, gdzie jej rozmieszczenie było rozproszone, przy czym corocznie nie zmieniano terenów zbiorów, w efekcie czego jej zasoby zostały znacznie zubożone, co uniemożliwiało naturalną regenerację populacji [10][11][12]. Innym czynnikiem ograniczającym rozwój populacji mącznicy lekarskiej jest konieczność występowania w glebie grzybów -zarówno mikoryzowych, jak i niemikoryzowych, umożliwiających prawidłowy rozwój rośliny [8,10].…”

“…Przez lata nie istniały żadne regulacje dotyczące zbioru mącznicy, co powodowało, że była ona zbierana na stanowiskach, gdzie jej rozmieszczenie było rozproszone, przy czym corocznie nie zmieniano terenów zbiorów, w efekcie czego jej zasoby zostały znacznie zubożone, co uniemożliwiało naturalną regenerację populacji [10][11][12]. Innym czynnikiem ograniczającym rozwój populacji mącznicy lekarskiej jest konieczność występowania w glebie grzybów -zarówno mikoryzowych, jak i niemikoryzowych, umożliwiających prawidłowy rozwój rośliny [8,10]. Przez wiele lat uważano, że u mącznicy lekarskiej występuje jedynie, charakterystyczna dla rodziny wrzosowatych Ericaceae, mikoryza endotroczna, w której to grzyb występuje wewnątrz i między komórkami skórki korzenia.…”

“…Wzrostowi zainteresowania mącznicą lekarską towarzyszy także wzrost zapotrzebowania na ten surowiec roślinny. Niestety ze względu na znaczące zubożenie populacji mącznicy lekarskiej spowodowane nadmierną eksploatacją oraz brakiem regulacji zbiorów tej rośliny obecnie jej pozyskiwanie ze stanowisk naturalnych jest prawnie zabronione [10,15,20]. Z tego właśnie powodu trwają wzmożone poszukiwania wydajnych metod uprawy mącznicy lekarskiej czy też pozyskiwania metodami chemicznymi, mikrobiologicznymi i biotechnologicznymi jej najważniejszego metabolitu -arbutyny [22,23,27].…”

Katalog roślin leczniczych aktualnie dopuszczonych do stosowania w medycynie konwencjonalnej w Polsce : różnorodność gatunkowa, pochodzenie, zastosowanie, problemy zrównoważonego pozyskiwania i ochrona

“…, b, 1989aKUŹNIEWSKI 1993;JEZIERSKA 1996JEZIERSKA , 1997ŻARNOWIEC i in. 1997;STEBEL, BACLER-ŻBIKOWSKA 2019, 2020 Stan zagrożenia flory w Polsce i na świecie jest poważny i ciągle rośnie. Z różnych przyczyn nie wszystkie gatunki można objąć ochroną prawną, stąd też rozpoczęto analizę flor poszczególnych regionów, państw, kontynentów i świata pod kątem zagrożenia jej poszczególnych składników, tworząc tzw.…”