Yamula Baraj Havzasinda Su Üreti̇mi̇ni̇n Ormancilik Sektörü Açisindan Ekonomi̇k Anali̇zi̇

Abstract

Ormanlar ürettikleri mal ve hizmet değeri ile topluma birçok pozitif dışsallık sağlamaktadır. Yapısı gereği sağladığı bu dışsallıkların başında oksijen üretimi ve temiz su üretimi gibi maddi değeri hesaplanmayan ve sağlanan bu hizmetler karşılığında hiçbir maliyete katlanılmadığı düşünülen ormanlardan hayati değere sahip orman ürünleri çıktısı elde edilmektedir. Bu araştırma ile önemli bir odun dışı orman ürünü olan su için gider (maliyet) metodu kullanılarak kıymet takdiri ve maliyet hesabı yapılmıştır. Çalışma alanı olan Yamula Baraj Havzası sınırları ArcGIS yazılımının ArcHydro programı kullanılarak belirlenmiştir. Yapılan maliyet hesabında havzadaki su üretiminde yatırımcı kuruluşlar olan Orman Genel Müdürlüğü (OGM) ve Devlet Su İşleri (DSİ) verileri kullanılmıştır. Araştırma bulgularında OGM tarafından su kalitesini ve miktarını artırmaya yönelik havzada yürütülen teknik, biyolojik, sosyal ve ekonomik yatırım giderlerinden kaynaklanan 2019 yılı su maliyeti 1.40 kuruş, Devlet Su İşleri için ise 2019 yılı su maliyeti 18 kuruş olarak hesaplanmıştır. Toplam birim su maliyet değerinin ise 19.40 kuruş olduğu bulunmuştur. Söz konusu maliyet değerlerinin milli muhasebe sistemine doğal kaynak ve ekosistem hizmetleri kıymet takdiri olarak dâhil edilmesi ve maliyetlerin tazmini ve geri ödenmesi ile ekosistemlerin rehabilitasyonu ve restorasyonunun fonlanmasının sağlanmasına da katkı sağlaması ve doğa dostu Yeşil Ekonomi (Doğal kaynaklara dayalı ekonomi) modelinin gelişmesine öncülük edecektir.