ÖZ
Zekât ibadeti vasıtasıyla elde edilmek istenen hikmet ve maslahatların hakkıyla gerçekleşebilmesi, devlet eliyle tesis edilecek olan sistematik ve kurumsal bir zekât yönetimi ile mümkündür. Hz. Peygamber ve Hulefâ-yi Râşidîn dönemlerinde zekâtın devlet eliyle yürütülmüş olması bu tespitin en büyük dayanağıdır. Hulefâ-yi Râşidîn döneminden sonra ise zekâtın îfâsı Müslümanların vicdanına bırakılmış, kurumsal zekât yönetimi terk edilmiştir. Modern döneme gelindiğinde ise dünya genelinde artan açlık ve fakirlik, servetin belli bir zümrenin elinde tekelleşmesi gibi hususların varlığı Malezya, Endonezya, Mısır gibi ülkelerde zekât yönetiminde yeniden kurumsallaşmaya gidilmesi ihtiyacını doğurmuştur. Bu makalede uzun yıllardır devlet eliyle kurumsal zekât yönetimi sürdüren Malezya’nın uygulaması ele alınmış zekâtı tahsil ve sarf ettikleri yerlerle alakalı ortaya çıkan tartışmalı fıkhî başlıklar incelenmiştir. Malezya zekât uygulamasında mâlî bakımdan başarılı bir zekât fonu yönetimi sürdürüldüğü saptanmıştır. Bununla birlikte zekât yönetimini tesis ederken muâsır ictihadlar merkezli bir fıkhî zemin oluşturmaları, belli bir mezhep usûlünü takip etmemeleri zekât yönetiminde mezhepler üstü bir anlayışa sahip olduklarını göstermektedir.
Anahtar Kelimeler: İslam Hukuku, Zekât, Malezya, Federal Bölge, Selangor
ABSTRACT
The proper realization of the wisdom and benefits that are desired to be obtained through the worship of zakat is possible by the execution of a systematic and institutional zakat administration with the state authority. The fact that zakat was carried out under the leadership of the state in the periods of the Prophet Muhammad(peace be upon him) and the Four Caliphs is the biggest basis of this determination. After the period of the Four Caliphs the performance of zakat worship was left to the conscience of the Muslims, and the corporate zakat management was abandoned. In the modern era, countries such as Malaysia, Indonesia, and Egypt have re-institutionalized in zakat management. In this article, the practice of the country of Malaysia, which has been conducting corporate zakat management under the state for many years, has been discussed and the controversial fiqh topics related to the places where zakat is collected and spent are examined. Although Malaysia is a financially successful zakat fund management in zakat practice, on the other hand, the lack of a certain madhhab that they consider as the basis when establishing zakat administration shows that they have a supra-sectarian understanding of fiqh understanding based on contemporary ijtihads.
Keywords: Islamic Law, Zakat, Malaysia, Federal Territory, Selangor