Zi̇hi̇nsel Yetersi̇zli̇ği̇ Olan Öğrenci̇lere Okuma Yazma Öğreti̇mi̇nde Kullanilan Yaklaşimlar

Abstract

Günümüz toplumunda, genel eğitim içeriğine, 21. yüzyıl teknolojisine, çalışma ve yaşam boyu öğrenme fırsatlarının çoğuna erişmek için okuma becerisi gereklidir. Bu herkes için geçerli olsa da okuryazarlık becerilerinin kazanılması özellikle zihinsel yetersizliği olan bireyler için önemlidir. Alanyazında zihinsel yetersizliği olan öğrencilere okuma yazma öğretiminde kanıta dayalı yaklaşımların kullanılmasını önermektedir. Ancak yapılan araştırmaların sonuçları okulların çoğunda öğretmenlere uygun eğitim programlarının sağlanamadığını göstermiştir. Bu durum zihinsel yetersizliği olan öğrencilere okuma yazma öğretiminin bağlamından kopuk ve dağınık olmasına yol açmaktadır. Bu nedenle de bu öğrencilere yönelik okuma yazma yaklaşımları önem kazanmaktadır. Ülkemizde Milli eğitim Bakanlığı 2021-2022 istatistiklerine göre birinci kademe özel eğitim uygulama okullarında 11351 öğrenci eğitimlerini sürdürmekte ve 2960 öğretmen görev yapmaktadır. Dolayısıyla zihinsel yetersizliği olan öğrencilere okuma yazma öğretiminde hangi yaklaşımların etkili olduğunun bilinmesi önem arz etmektedir. Bu amaçla bu makalede, alan yazın taramasına dayalı olarak zihinsel yetersizliği olan öğrencilere okuma-yazma öğretimi yaklaşım ve yöntemlerine ilişkin genel çerçeve çizilmeye çalışılmıştır. Alanyazın incelendiğinde zihinsel yetersizliği olan bireylere okuma yazma öğretiminde genellikle iki yaklaşımın dikkate alındığı görülmektedir. Bu yaklaşımlar davranışçı ve sosyal etkileşimci yaklaşımlardır.