Ανάπτυξη Συστήματος Περιβαλλοντικής Διαχείρισης Στις Ένοπλες Δυνάμεις

Abstract

Στη διατριβή αυτή δίνονται συγκεκριμένες κατευθύνσεις και οδηγίες για την εφαρμογή Συστημάτων Περιβαλλοντικής Διαχείρισης (ΣΠΔ) σε ένα Υπουργείο Άμυνας γενικά, αλλά και ειδικότερα στο Ελληνικό Υπουργείο Εθνικής Άμυνας. Επίσης, περιγράφονται τα βήματα στην ανάπτυξη και εφαρμογή ενός ΣΠΔ σύμφωνα με το πρότυπο ISO 14001, ενώ αναλύονται υπάρχοντα ΣΠΔ σε Υπουργεία Άμυνας χωρών-μελών του ΝΑΤΟ αλλά και εκτός ΝΑΤΟ, όπως και του ίδιου του ΝΑΤΟ. Όμως δεν αναπαράγεται απλώς το πρότυπο ή απλά τροποποιούνται συστήματα σε αντίστοιχους οργανισμούς. Αντιθέτως ακολουθείται μια πρωτοποριακή θεώρηση, καθώς καταδεικνύονται μέθοδοι εισαγωγής περιβαλλοντικών προβληματισμών σε έναν ευρύτερο οργανισμό, και τους υπό αυτόν οργανισμούς, οι οποίοι δεν είναι πρωταρχικά εστιασμένοι σε περιβαλλοντικά θέματα. Στο πρώτο κεφάλαιο γίνεται εισαγωγή στην έννοια των ΣΠΔ, μέσα από μια ιστορική ανασκόπηση, ανάλυση των επικρατέστερων συστημάτων τυποποίησής τους, (ISO 14001 και EMAS), ανασκόπηση των σχετικών Διεθνών Συνθηκών και Συμβάσεων, όπως και των Ευρωπαικών Κανονισμών και Οδηγιών, αλλά και των σχετικών κειμένων του ΝΑΤΟ. Αναλύεται ο στόχος και το κόστος ενός ΣΠΔ στον τομέα της Άμυνας, καταλήγοντας σε μια γενική επισκόπησή του, ακολουθώντας τα βήματα του ISO 14001. Στη συνέχεια αναλύεται ο τρόπος σύνταξης της περιβαλλοντικής πολιτικής, ο σχεδιασμός που πρέπει να ακολουθήσει, ο τρόπος αναγνώρισης των περιβαλλοντικών θεμάτων, όπως και της ανάπτυξης συναφών μέτρων απόδοσης.Το δεύτερο κεφάλαιο ασχολείται με την εφαρμογή και τη διατήρηση ενός ΣΠΔ σε Υπουργείο Άμυνας, αναλύοντας την απαιτούμενη πολυεπίπεδη και διαφοροποιημένη περιβαλλοντική εκπαίδευση, τις διαδικασίες εσωτερικής (προσωπικό) και εξωτερικής επικοινωνίας (κυβέρνηση και κοινό), την παρακολούθηση, όπως και την αξιολόγηση του ΣΠΔ μέσω διαφόρων ειδών επιθεωρήσεων και ανασκοπήσεων. Αναλύονται επίσης τα είδη των αναφορών προς τα ενδιαφερόμενα μέρη, όπως το κοινό, η κυβέρνηση, αλλά και οι περιβαλλοντικοί φορείς και οργανώσεις, καταλήγοντας στην περιγραφή της διαδικασίας πιστοποίησης κατά ISO 14001.Στο τρίτο κεφάλαιο δίνονται παραδείγματα ΣΠΔ σε Υπουργεία Άμυνας χωρών εντός και εκτός ΝΑΤΟ, αλλά και του ιδίου του οργανισμού του ΝΑΤΟ. Συγκεκριμένα αναλύονται τα ΣΠΔ της Σουηδίας, Αυστραλίας, Δανίας, Ηνωμένου Βασιλείου, Τσεχίας, Ολλανδίας, Καναδά και Η.Π.Α.Στο τέταρτο κεφάλαιο προσαρμόζεται ένα ΣΠΔ στο Ελληνικό Υπουργείο Εθνικής Άμυνας, αναλύοντας τις βασικές αρχές και κατευθύνσεις περιβαλλοντικής πολιτικής του, όπως και τους περιβαλλοντικούς τομείς του, καταλήγοντας στις σημαντικές οργανωτικές και διαρθρωτικές αλλαγές που πρέπει να γίνουν σαυτό. Στο τέλος εξάγονται χρήσιμα γενικά συμπεράσματα για την εφαρμογή ενός ΣΠΔ σε Υπουργείο Άμυνας, αλλά και συγκεκριμένες οδηγίες για τα αρχικά στάδια εφαρμογής ενός ΣΠΔ στο Ελληνικό Υπουργείο Εθνικής Άμυνας.