Αξιολόγηση Της Παραγωγικότητας Του Εδάφους Των Γεωργικών Εκμεταλλεύσεων Με Τη Χρήση Αγροπεριβαλλοντικών Δεικτών

Abstract

Η παρούσα διατριβή ασχολείται με τη δημιουργία αγροπεριβαλλοντικού σύνθετου δείκτη ικανού να αξιολογεί, στο επίπεδο της γεωργικής εκμετάλλευσης, την επίδραση των διαχειριστικών πρακτικών στην παραγωγικότητα των γεωργικών εδαφών, στο πλαίσιο των τριών διαστάσεων της γεωργικής αειφορίας,. Η δημιουργία του σύνθετου δείκτη στηρίζεται σε απλούς δείκτες, ευαίσθητους στις επιδράσεις των διαχειριστικών πρακτικών. Μεταξύ των απλών δεικτών επιλέχθηκαν για το περιβάλλον δείκτες ποιότητας εδάφους και η φυτική βιοποικιλότητα, για την κοινωνία δείκτες απόδοσης και ποιότητας της παραγωγής και για την οικονομία οικονομικοί δείκτες της γεωργικής παραγωγής. Η προσέγγιση του θέματος πραγματοποιείται σε καλλιέργεια σιταριού με τη διαχρονική εκτίμηση των απλών δεικτών σε διαφορετικά καλλιεργητικά συστήματα (χημική και βιολογική λίπανση). Η κατασκευή του σύνθετου δείκτη πραγματοποιήθηκε με τρεις διαφορετικές τεχνικές προσδιορισμού βαρών, για τους χρησιμοποιούμενους δείκτες σε κάθε διάσταση της αειφορίας. Παράλληλα διερευνήθηκε η δυνατότητα περιορισμού των απλών δεικτών. Η αξιολόγηση των καλλιεργητικών συστημάτων, έγινε με τη χρήση της πολυκριτηριακής ανάλυσης. Μεταξύ των μεθόδων προσδιορισμού βαρών αντικειμενικότερη υποδεικνύεται η μέθοδος των υποκειμενικών βαρών. Ο σύνθετος δείκτης που χρησιμοποιήθηκε ιεραρχεί παρόμοια τα καλλιεργητικά συστήματα άσχετα από την τεχνική προσδιορισμού βαρών που εφαρμόστηκε. Επομένως απλοί δείκτες που επιλέχθηκαν είναι λειτουργικοί και αποτελεσματικοί. Η εκτίμηση αυτή επιβεβαιώνεται με την κατασκευή σύνθετου δείκτη από τη χρήση δεδομένων άλλων ερευνών. Σύμφωνα με αυτά, ο σύνθετος αγρο-περιβαλλοντικός δείκτης προσαρμόζεται και εφαρμόζεται σε άλλες περιοχές, καλλιέργειες και πρακτικές. Ο σύνθετος δείκτης ιεραρχεί τα καλλιεργητικά συστήματα και παρέχει χρήσιμες πληροφορίες για τα χαρακτηριστικά τους, τους παράγοντες που επηρεάζουν την βιωσιμότητα και παραγωγικότητά τους και επισημαίνει το επίπεδο αειφορίας κάθε διάστασης. Ο δείκτης αυτός αποτελεί εργαλείο της αγροτικής πολιτικής για την επιλογή πρακτικών που βελτιώνουν το επίπεδο αειφορίας συνολικά ή σε κάθε διάσταση των καλλιεργητικών συστημάτων.